Kompetencje Menedżera: 8 Kluczowych Cech Skutecznego Lidera

Badanie Global Leadership Development Study z 2023 roku wykazało, że aż 88% przebadanych firm uznało wysoką inteligencję emocjonalną i społeczną za kluczowe umiejętności przywódcze.

Te dane pokazują, że dobry manager nie tylko nadzoruje realizację zadań i podejmuje decyzje. To przede wszystkim osoba, która potrafi budować zdrowe relacje z innymi ludźmi.

Przeczytaj ten artykuł i sprawdź, jakie kompetencje powinien doskonalić dobry manager!

8 Kluczowych kompetencji menedżera

Każdy z nas ma jakieś wyobrażenie dotyczące tego, czym cechuje się dobry manager. Dla jednych lider powinien być osobą świetnie zorganizowaną, kreatywną, nastawioną na realizację celów. Inni natomiast bardziej cenią kierowników, których kompetencje miękkie są na bardzo wysokim poziomie, dzięki czemu potrafią doskonale zarządzać zespołem.

Pewne jest jednak, że każda osoba, decydująca się zostać menedżerem, powinna opanować umiejętności, które ułatwią jej realizację codziennych obowiązków. Przedstawię Ci teraz 8 kompetencji menedżerskich.

1. Umiejętność podejmowania decyzji

Jedną z najważniejszych kompetencji menedżera jest podejmowanie trafnych decyzji. To może być szczególnie trudne, kiedy sytuacja jest niepewna, a od wyboru lidera zależy, np. sukces projektu.

Dlatego jednymi z najważniejszych cech menedżera powinny być:

• pewność siebie,
• odporność na stres,
• opanowanie.

Oczywiście, każda decyzja powinna opierać się na konkretnych przesłankach. Skuteczny manager powinien potrafić przeanalizować dostępne dane, ocenić konsekwencje swoich wyborów oraz zminimalizować potencjalne straty.

Dodatkowo osoba kierująca pracą zespołu powinna być także elastyczna i gotowa do zmiany decyzji, gdy warunki na rynku ulegną zmianie. Z doświadczenia wiem, że w obliczu szybko zmieniającego się świata umiejętność dostosowania do sytuacji jest niezwykle cenna.

2. Przyszłościowe myślenie

Do podstawowych zadań managera należy planowanie działań. Dlatego też powinien on mieć jasną wizję rozwoju firmy. Pozwoli mu to precyzyjne określać realistyczne długoterminowe cele i ustalać konkretne plany działania.

Ta kompetencja menedżerska pomoże również uniknąć chaosu. Spójność i konsekwencja działań, które mają doprowadzić zespół do wcześniej ustalonych celów, są czynnikami warunkującymi sukces firmy. Dodatkowo skuteczny lider powinien umieć w odpowiedni sposób przekazać swoją wizję innym pracownikom.

3. Zarządzanie zespołem

Umiejętność pracy w zespole i zarządzania nim to kolejne istotne kompetencje menedżera. Efektywne kierowanie ludźmi przełoży się na wyniki całego zespołu.

Dlatego też dobry manager powinien m.in.:

• dbać o relacje w zespole,
• rozwiązywać konflikty,
• tworzyć atmosferę opartą na wzajemnym zaufaniu,
• skutecznie motywować grupę,
• delegować zadania.

Chciałbym się skupić tutaj przede wszystkim na tym ostatnim punkcie. Wiele lat pracy w charakterze menedżera pokazało mi jak ważne i niedoceniane jest delegowanie zadań. Wielu liderów niechętnie deleguje zadania, z różnych powodów. Jednak zbyt duże obciążenie pracą oraz branie wszystkiego na siebie przez długi czas to prosta droga do wypalenia zawodowego.

Rolę skutecznego delegowania zadań w pracy zespołowej podkreśla również Agnieszka Orczyk — coach i trenerka odporności psychicznej z wieloletnim doświadczeniem:

“[…]możesz ciągle chcieć robić wszystko samodzielnie. Jednak skuteczne delegowanie zadań nie tylko Cię odciąży, ale również wzmocni Twój zespół, zbuduje zaufanie i sprawi, że Twoi ludzie będą się rozwijać.”

Autentyczna wrażliwość – klucz do skutecznego zarządzania 

Aby skutecznie zarządzać zespołem, musisz cieszyć się zaufaniem pracowników. To możesz osiągnąć dzięki autentycznej wrażliwości.  

Obecnie wrażliwość nie jest postrzegana jako słabość. Dzięki mówieniu o trudnościach, które pojawiły się na Twojej drodze, możesz zainspirować innych do otwartości i wzmocnić relacje między pracownikami.  

Pamiętaj, że tylko szczery lider może stworzyć bezpieczne środowisko pracy, sprzyjające motywacji i zaangażowaniu. 

4. Rozwinięta inteligencja emocjonalna

Znamienną cechą dobrego menedżera jest wysoko rozwinięta inteligencja emocjonalna (IE). Skuteczny lider bowiem potrafi zarządzać nie tylko ludźmi, ale też swoimi emocjami.

Co więcej, w raporcie Kompetencje Przyszłości 2025 IE została wymieniona jako drugi najważniejszy obszar kompetencyjny. Z kolei badanie Global Leadership Development Study pokazało, że 88% z prawie 1300 przebadanych przedstawicieli firm wskazało wysoką inteligencję emocjonalną i społeczną za kluczowe umiejętności przywódcze.

Co to jest inteligencja emocjonalna? 

Termin inteligencja emocjonalna tak naprawdę oznacza umiejętność rozpoznawania, rozumienia oraz kontrolowania własnych emocji. Dzięki wysoko rozwiniętej IE jesteś w stanie także wpływać na emocje innych pracowników. Między innymi właśnie dlatego ta umiejętność jest tak ceniona na współczesnym rynku pracy. 

Zgadzam się również z opinią Rity Kurpisz — doświadczonej trenerki inteligencji emocjonalnej — która pisze o wpływie IE na pracę lidera w następujący sposób:

“[…] poziom inteligencji emocjonalnej (IE) warunkuje wydajność ( wydajność = potencjał — zakłócenia) — jej rozwój zwiększy wydajność Twoich działań. Wszystko, co robimy, jest związane z myślami i uczuciami. Rozwój IE pomoże Ci zrozumieć, co i dlaczego cię motywuje”.

Cechy menedżera z wysoko rozwiniętą IE to, np.:

• samoświadomość — lider potrafi rozpoznawać swoje emocje i dostrzegać ich wpływ na jego zachowanie,
• samokontrola — wybuchanie złością w trudnych sytuacjach jest przejawem braku profesjonalizmu,
• kontaktowość — łatwość w nawiązywaniu relacji to ważny element pracy w zespole,
• asertywność — stawianie granic i umiejętność wyrażania własnych potrzeb to jedne z ważniejszych umiejętności menedżerskich. Należy to jednak robić w odpowiedni sposób. Granice powinny być wyrażane z uprzejmością i szacunkiem do drugiej osoby,
• empatia — w raporcie opublikowanym przez Grupę PFR stwierdzono, że dla pokolenia Z empatia jest ważniejsza niż umiejętności analityczne. Dlatego też menedżer powinien rozumieć emocje innych.

5. Efektywna komunikacja

Jedną z istotniejszych kompetencji menedżera jest umiejętność skutecznej komunikacji. Jako lider musisz formułować komunikaty jasno i konkretnie. Dzięki temu unikniesz chaosu oraz nie będziesz musiał mierzyć się z konsekwencjami nietrafionych interpretacji Twoich słów.

Pamiętaj, że choć zazwyczaj to Ty jesteś nadawcą komunikatów, w relacji menedżer-pracownik czasami trzeba wejść w rolę odbiorcy. W takich sytuacjach z kolei nieoceniona będzie umiejętność aktywnego słuchania.

6. Kompetencje techniczne

Wiele uwagi poświęca się współcześnie kompetencjom miękkim. Jednak nie można zapominać, że w wielu branżach (np. IT) menedżer musi wykazać się specjalistyczną wiedzą techniczną.

Co więcej, technologia dynamicznie się rozwija. Na rynku pojawiają się nowe programy i nowoczesne rozwiązania oparte np. na sztucznej inteligencji. Osoba pełniąca funkcję menedżera powinna podążać za nowinkami technicznymi. To nie tylko może ułatwić pracę, ale też pozwoli zachować konkurencyjność na rynku pracy.

7. Analityczne myślenie

Mówiąc o umiejętnościach menedżerskich, nie można nie wspomnieć o analitycznym myśleniu. Każda decyzja musi być przemyślana i oparta na konkretnych danych. Dlatego ważną kompetencją managera jest analityczne myślenie.

Pozwala ono na:

• szybkie identyfikowanie potencjalnych wyzwań,
• znajdowanie trafnych rozwiązań,
• określanie potencjalnych zagrożeń,
• wybór odpowiednich strategii i działań.

8. Zarządzanie czasem i organizacja pracy biurowej

Odpowiednia organizacja pracy biurowej jest kluczowa dla efektywności działań całego teamu. Jako lider musisz trafnie podzielić zadania na pilne i mniej pilne. W tym celu polecam Ci skorzystać z metody Eisenhowera.

Musisz również umieć określić realny czas realizacji poszczególnych zadań. Ustalony przez Ciebie harmonogram powinien być dostępny dla Twoich pracowników. Dlatego też rozważ skorzystanie z odpowiednich aplikacji (np. Asana, Monady).

Dodatkowo warto zwrócić uwagę na przestrzeń. Zadbaj o jej estetykę i rozważ, czy nie ma w niej zbędnych rozpraszaczy. Chaotyczna, słabo zorganizowana przestrzeń może mieć negatywny wpływ nie tylko na czas realizacji zadań, ale też na ich jakość.

Jak doskonalić kompetencje menedżerskie?

Aby być dobrym menedżerem, musisz się rzetelnie przygotować do tej roli. Jak widzisz, nie wystarczy mieć tylko umiejętności technicznych i organizacyjnych. Zarządzanie ludźmi wymaga przede wszystkim ciągłego rozwijania umiejętności interpersonalnych oraz przywódczych.

Najlepszym sposobem wspierania umiejętności menedżerskich jest branie udziału w szkoleniach, np. organizowanych przez Krajowe Centrum Edukacyjne. Pomogą Ci one zdobywać nowe kompetencje i aktualizować posiadaną już wiedzę. Oprócz tego warto na bieżąco orientować się, co nowego dzieje się w branży. Możesz to robić, czytając artykuły, blogi i książki poświęcone profesji managera.

Cennym źródłem wiedzy może okazać się wymiana doświadczeń i rozmowa z innymi menedżerami. Skuteczny networking przyniesie Ci wiele korzyści. Między innymi pomoże spojrzeć na trudną sytuację z innej perspektywy i ułatwi znalezienie rozwiązań, na które trudno byłoby wpaść samemu.

Innym ważnym elementem doskonalenia kompetencji menedżerskich jest szeroko rozumiane samodoskonalenie.

Jak pisze Bohdan Pecuszok — właściciel Hawaj Consulting oraz wykładowca akademicki na Uniwersytecie WBS:

“Skuteczni liderzy regularnie analizują swoje decyzje i zachowania. Uczą się na błędach i nieustannie dążą do rozwoju osobistego. Taka postawa pozwala na lepsze zrozumienie własnych mocnych stron i obszarów do poprawy”.

Czego oczekuje współczesny rynek pracy od managera? – pytania i odpowiedzi 

Stanowisko menedżerskie wiąże się z olbrzymią odpowiedzialnością. Osoba na takim stanowisku musi mieć konkretne kompetencje, które pozwolą jej pełnić różne role, sprostać wielu wyzwaniom i oczekiwaniom.  

Aby jeszcze lepiej przybliżyć, szczególnie osobom początkującym, oczekiwania, które ma wobec nich ma współczesny rynek pracy, odpowiem teraz na 5 najczęściej zadawanych pytań. 

1. Jakie są wyzwania współczesnego menedżera? 

Współczesny świat dynamicznie się zmienia, a osoba na stanowisku kierowniczym musi za nim nadążyć. Nie ulega wątpliwości, że menedżerowie mierzą się z wieloma wyzwaniami, które wynikają z przemian społecznych i technologicznych.  

 Wyzwaniem może być na przykład: 

• zarządzanie zespołem różnorodnym pod względem pokoleniowym, 
•  budowanie zaangażowania zespołu zdalnego, 
•  wypalenie zawodowe, 
• wdrażanie nowych technologii w firmie.  

2. Jakie są role menedżera? 

Menedżer to przede wszystkim lider i strateg. W swojej codziennej pracy nie tylko przewodzi zespołem, ale wyznacza kierunek rozwoju firmy. Bywa też, że taka osoba musi wcielać się w różne role, w zależności od potrzeb zespołu. 

Menedżer może być jednocześnie, np.: 

• coachem,  
• mentorem,  
• mediatorem. 

3. Czego oczekuje się od menedżera? 

Myślę, że obecnie najważniejsza w zawodzie menedżera jest elastyczność i chęć rozwoju. Tak jak już mówiłem, jest to związane z dynamicznie zmieniającą się rzeczywistością. Manager musi nadążać za zmieniającymi się warunkami rynkowymi i technologiami.  

Oczywiście, niesamowicie ważna jest także umiejętność pracy w zespole i zarządzania nim. Dlatego dobry manager powinien mieć świetnie rozwinięte kompetencje miękkie.  

4. Jakie są kompetencje twarde menedżera? 

Skuteczny manager powinien prezentować zarówno wysoki poziom kompetencji miękkich, jak i kompetencji twardych.  

Czym są kompetencje twarde? 

Kompetencje twarde to specjalistyczna wiedza i umiejętności techniczne, które są istotne w wielu branżach. W przeciwieństwie do kompetencji miękkich, poziom umiejętności twardych łatwo zmierzyć.  

Kompetencje twarde w pracy managera 

Oczywiście, to jakie dokładnie zdolności będą wymagane zależy od wielu czynników, np. od branży. 

Niemniej jednak, manager powinien jednak: 

• wykazywać się znajomością pomocnych w pracy technologii, 
• prezentować wysoki poziom wiedzy branżowej,  
• efektywnie zarządzać czasem i pracą zespołu,  
• skutecznie planować działania. 

5. Jakie kompetencje menedżerskie będą cenne w przyszłości?

Biorąc pod uwagę aktualne trendy, wydaje mi się, że w przyszłości cenne będą kompetencje takie jak:

• AI-Collaboration Skills – każdy menedżer będzie musiał pracować ze sztuczną inteligencją generatywną, rozumieć jej możliwości, podejmować decyzje w oparciu o sugestie algorytmu oraz zintegrować pracę zespołu z AI,
• Crisis-Agility Index – uważam, że w przyszłości umiejętność szybkiego reagowania na zmiany może być umiejętnością mierzalną. W tym celu będzie się oceniać zwinność operacyjną, elastyczność decyzyjną oraz odporność psychologiczną.
• Sustainability Leadership – dbanie o naszą planetę przestanie być wyborem, stanie się wymogiem. Dlatego menedżer będzie musiał wdrażać rozwiązania, które zminimalizują negatywny wpływ firmy na środowisko. Oprócz tego jego zadaniem będzie budowanie kultury organizacyjnej, w której ekologia ma realne znaczenie.
• Remote Empathy Mastery – praca zdalna lub hybrydowa powoli staje się standardem w pracy biurowej. W związku z tym nowoczesny menedżer będzie musiał nauczyć się budować autentyczne relacje na odległość.

Kompetencje menedżera — podsumowanie

Na barkach managera spoczywa ogromna odpowiedzialność. To właśnie od jego umiejętności w dużej mierze zależy efektywna praca zespołu, a w szerszej perspektywie sukces firmy.  

Dobry menedżer powinien być osobą: 

• potrafiącą podejmować decyzje,  
• myśleć przyszłościowo, 
•  efektywnie komunikować się, 
• zarządzać pracą zespołu.  
• Dodatkowo osoba na stanowisku kierowniczym musi umieć rozpoznawać własne emocje i stale kontrolować je, by osobiste niesnaski czy problemy nie wpływały na pracę zespołu. 

Oprócz wymienionych wyżej kompetencji miękkich dobry lider musi mieć opanowane kompetencje twarde.  

Menedżer więc powinien, m.in.: 

• świetnie orientować się w swojej branży, 
• posiadać pewne umiejętności techniczne,  
•  wykazywać się analitycznym myśleniem. 

Nie można także zapominać, że rynek dynamicznie się zmienia. Dobry manager powinien na bieżąco aktualizować swoją wiedzę i doskonalić posiadane już umiejętności. Jeśli szukasz kursu online, który Ci w tym pomoże, rozważ zapisanie się na certyfikowane szkolenie menedżerskie!

Jeśli jednak zastanawiasz się dopiero nad rozpoczęciem tej ścieżki kariery, polecam Ci przeczytać jeden z poprzednich wpisów dotyczący zarobków menedżerskich.