Jak Skutecznie Motywować Pracowników? 10 Sprawdzonych Metod

Czy wiesz, że według raportu State of the Global Workplace w 2024 poziom zaangażowania pracowników spadł do 21%?

Na całym świecie obserwuje się znaczący spadek motywacji pracowników, z którym menedżerowie muszą się mierzyć każdego dnia.

Chcesz skutecznie zwiększyć zaangażowanie zespołu? Dowiedz się jak motywować pracowników za pomocą 10 praktycznych metod.

Czym jest motywacja pracowników?

Motywacja w psychologii oznacza stan gotowości do podjęcia konkretnych działań. Wynika on zwykle z potrzeby lub pragnienia osiągnięcia konkretnego celu. Mówiąc językiem bardziej potocznym, motywacja popycha ludzi do realizacji swoich celów.

Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje motywacji pracowników:

• motywację wewnętrzną,
• motywację zewnętrzną.

Czym jest motywacja wewnętrzna?

Motywacja wewnętrzna jest czymś, co pochodzi z serca człowieka i odzwierciedla jego potrzeby. Ktoś podejmuje konkretne działania, ponieważ interesuje się czymś, coś sprawia mu przyjemność czy też daje poczucie sensu.

Dla przykładu, człowiek decyduje się pójść na studia doktoranckie oraz robić karierę naukową, ponieważ interesuje się daną dziedziną wiedzy.

Czym jest motywacja zewnętrzna?

Motywacja zewnętrzna to stan, w którym jesteśmy gotowi podjąć jakieś działania z powodu czynników zewnętrznych. Wśród nich możemy wyliczyć pragnienie otrzymania nagrody lub uniknięcie kary.

Zmotywowany zewnętrznie pracownik będzie zostawał po godzinach i rzetelnie wykonywał swoje obowiązki, dlatego że chciałby, np. dostać podwyżkę.

Jak motywować pracownika? – motywacja wewnętrzna vs. zewnętrzna

Teoretycznie liderom powinno bardziej zależeć na wspieraniu motywacji wewnętrznej pracownika, ponieważ jest ona stabilniejsza, wiąże się z wysokim zaangażowaniem, zwiększa kreatywność i samodzielność.

Jednak moje doświadczenie podpowiada mi, że należy łączyć oba sposoby motywacji pracowników. Najlepiej jest stworzyć taki system motywowania, w którym wspiera się pasje i rozwój członków zespołu, przy jednoczesnym dostrzeganiu ich osiągnięć.

10 skutecznych sposobów na zwiększenie zaangażowania zespołu

Niemal każdemu, kto został menedżerem, zależy na zaangażowanym zespole. Jednak, żeby tak było, trzeba wiedzieć, jak zmotywować pracownika do pracy.

Niestety, z tegorocznego raportu State of the Global Workplace wynika, że w 2024 roku zaangażowanie pracowników na całym świecie spadło do 21%. Te dane budzą niepokój wśród ekspertów.

Doktor Magdalena Bylińska — certyfikowana coach z kilkunastoletnim stażem — komentuje wyniki raportu w następujący sposób:

“To nie tylko liczby — to sygnał alarmowy. Brak zaangażowania przekłada się na spadek produktywności, wzrost rotacji i obniża morale zespołów. […] Motywacja nie pojawia się sama. To efekt świadomego działania liderów i organizacji i motywowanie pracownika do działania.”

Przedstawię Ci teraz 10 metod, które pomogą Ci zachęcić zespół do działania. Aby moje wskazówki były jeszcze bardziej praktyczne, zdecydowałam się podzielić je ze względu na rodzaje motywacji pracowników.

Motywacja wewnętrzna — 5 sposobów na motywowanie pracowników

Ewa Brach-Pogoda — trenerka biznesu z ponad 10-letnim doświadczeniem — twierdzi, że:

“Motywacja pracownika zaczyna się w nim. […] I to, co może zrobić szef dla pracownika, to stworzyć mu pewne możliwości, środowisko, atmosferę, by tę jego motywację w nim rozwijać, utrzymać, czasem pomóc w jej odkryciu, rozbudzeniu.”

Dlatego też zacznę od prezentacji metod motywacji wewnętrznej. Aby łatwiej Ci było stworzyć odpowiednie warunki do rozwoju zaangażowania zespołu.

1. Wsparcie autonomii

Pozwolenie na samodzielne podejmowanie decyzji jest jednym z najskuteczniejszych sposobów motywacji pracowników. Ludzie zwykle bardziej angażują się w sprawy, kiedy wiedzą, że mają na nie realny wpływ.

Menedżerowie mogą wspierać poczucie niezależności:

• dając możliwość wyboru, np. sposobu realizacji zadania,
• włączając w proces podejmowania decyzji i ustalania celów,
• stwarzając przestrzeń na podjęcie inicjatywy,
• wspierając kreatywność pracowników,
• akceptując indywidualność członków zespołu,

2. Dawanie możliwości rozwoju i budowanie ścieżki kariery

Ambitni pracownicy szukają miejsc pracy, w których dostrzegają perspektywę rozwoju. Nic dziwnego więc, że wiele firm oferuje finansowanie szkoleń (np. organizowanych przez Krajowe Centrum Edukacyjne) jako jeden z atrakcyjnych benefitów pracowniczych. Co więcej, według Workpace Learning Report 2025, aż 91% ekspertów twierdzi, że obecnie uczenie się jest ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej dla sukcesu zawodowego.

Jednak chciałabym także zauważyć, że inwestycja w rozwój i budowanie ścieżki kariery pracownika to coś więcej niż zaspokajanie jego potrzeby samodoskonalenia. To także budowanie poczucia sensu podejmowanych działań, wzmacnianie jego samooceny i samodzielności.

Aby wspierać pracownika w drodze samodoskonalenia, powinieneś zacząć od przeanalizowania jego słabych i mocnych stron. Następnie zorganizuj rozmowę rozwojową, podczas której wspólnie ustalicie najlepszy kierunek rozwoju dla danego członka zespołu.

3. Wsparcie innowacyjności

Można wymieniać działania, które są przykładami motywacji pracownika. Jednym z nich jest wychodzenie z propozycjami innowacyjnych rozwiązań. Takie pomysły mogą mieć różny charakter. Na przykład dotyczyć optymalizacji procesów lub propozycji stworzenia nowego produktu.

Jako menedżer powinieneś być otwarty na takie pomysły. W miarę możliwości wspieraj wdrażanie nowych rozwiązań. Pamiętaj, że jeśli innowacyjny projekt się nie uda, nie możesz karcić za to zaangażowanych w niego pracowników. Doceń ich odwagę i chęć eksperymentowania. W przeciwnym razie możesz ich zdemotywować oraz zniechęcić do podejmowania inicjatywy, czy też dzielenia się pomysłami.

4. Dostrzeganie postępów

To bardzo skuteczny sposób motywowania pracownika, ponieważ wiąże się on z tzw. efektem “kuli śnieżnej”.

Czym jest efekt “kuli śnieżnej”? W psychologii termin ten oznacza proces, który rozpoczyna się od małej skali i w miarę upływu czasu staje się coraz większy i bardziej znaczący. Podobnie jak kula śnieżna, im jest większa, tym trudniej ją zatrzymać.

Przedstawię, jak to działa na konkretnym przykładzie. Załóżmy, że w firmie pojawia się nowy pracownik, który dopiero skończył studia. Jest nieśmiały, ale stara się angażować. Menedżer daje mu do zrozumienia, że zauważa jego postępy.

Małe sukcesy i świadomość rozwoju uwalniają w umyśle członka zespołu dopaminę, czyli hormon szczęścia. W konsekwencji pracownik coraz chętniej się angażuje, staje się bardziej samodzielny i kreatywny. Im więcej widzi efektów oraz im bardziej doceniana jest jego praca, tym ma w sobie więcej gotowości do działania.

5. Budowanie poczucia sprawczości

Poczucie sprawczości oznacza przekonanie, że działania członka zespołu mają realny wpływ na otoczenie, wyniki teamu oraz kierunek, w którym zmierza organizacja. Według mnie nie może tego zabraknąć w żadnym skutecznym systemie motywacji pracowników.

Liderzy mogą wspierać budowanie poczucia sprawczości:

• stwarzając atmosferę partnerstwa,
• eksponując wpływ pracowników na efekt końcowy, np. projektu,
• dając przestrzeń na popełnianie błędów.

Motywacja zewnętrzna — 5 sposobów na motywowanie pracowników

Omówiliśmy sobie już przykłady działań wspierających motywację zewnętrzną pracowników. Teraz czas, by omówić metody motywowania zewnętrznego.

1. System premiowy

Wiele firm wykorzystuje system premiowy jako metodę motywowania pracowników. Taki sposób wzmacniania zaangażowania nagradza wyniki oraz wzmacnia konkretne postawy.

Najczęściej wykorzystuje się następujące rodzaje premii:

• uznaniowa — przyznawana za wyjątkowe zaangażowanie,
• regulaminowa — można ją otrzymać za realizację celów,
• zadaniowa — wykonanie konkretnego projektu.

Pamiętaj, że aby ten sposób motywowania pracowników był skuteczny, musi być przejrzysty, sprawiedliwy oraz powiązany z celami firmy. W przeciwnym wypadku może wywołać efekt odwrotny.

2. Budowanie rytuałów zespołowych

Niektórzy menedżerowie do systemu motywacji pracowników włączają rytuały zespołowe, np. kawki online w teamach zdalnych czy 15 minut wdzięczności.

Takie powtarzalne wydarzenia wzmacniają zaangażowanie członków zespołu, ponieważ utwierdzają ich w przekonaniu, że są częścią teamu. Oprócz tego wzmacniają relacje i zmniejszają stres.

3. Wsparcie work-life balance

Wbrew pozorom zachowanie równowagi między pracą a życiem prywatnym może być mocnym czynnikiem motywacyjnym. Daje to poczucie pracownikom, że firma szanuje ich wolny czas, co przekłada się na wzrost zaangażowania i lojalności.

Work-life balance można wspierać poprzez, np.:

• wprowadzanie elastycznych godzin pracy,
• umożliwienie pracy zdalnej,
• promowanie kultury szacunku dla czasu prywatnego.

4. Wyróżnienia publiczne

Wyróżnienia publiczne to kolejna skuteczna metoda, którą warto wdrożyć do systemu motywowania pracownika. Ceniona jest za to, że nie wpływa jedynie na danego pracownika, ale też na cały zespół. Pokazuje wszystkim jego członkom, że podejmowanie wysiłku się opłaca.

Wyróżnienia publiczne mają różną formę. Na przykład mogą to być pochwały na forum albo symboliczne nagrody.

5. Awans

Awans jest jednym z najsilniejszych sposobów motywacji pracownika. Wiąże się on nie tylko z wyższym wynagrodzeniem, ale także z potwierdzeniem potencjału pracownika.

Jednak by tak było, musi spełniać on określone warunki. Przede wszystkim awans powinien się wiązać z rozwojem kompetencji pracownika. Dlatego, że ta duża forma uznania powinna być efektem ciężkiej pracy i przykładanej postawy.

Natomiast w przypadku, gdy awans jest wymuszony, wiąże się z dużym stresem i nie przynosi żadnych realnych zmian, będzie czynnikiem demotywującym.

Jak wdrożyć skuteczny system motywacji pracowników?

Na podstawie mojego wieloletniego doświadczenia, mogę stwierdzić, że najlepsze metody motywowania pracowników nie przyniosą oczekiwanych efektów, jeśli nie zostaną dobrze wdrożone.

Aby Twoje działania przyniosły pożądane rezultaty, powinieneś kolejno:

1. określić potrzeby pracowników — możesz to zrobić za pomocą ankiet, rozmów indywidualnych, analiz rotacji i absencji,
2. zaprojektuj system motywacyjny — taki system powinien łączyć elementy motywacji wewnętrznej i zewnętrznej. Nie zapominaj także, że musi być on sprawiedliwy oraz przejrzysty. Dodatkowo, jeśli wybrane przez Ciebie metody łączą się z gratyfikacją finansową, kryteria premiowania powinny być jasne dla wszystkich pracowników.
3. zorganizuj spotkanie, na którym opowiesz o nowym systemie,
4. wdrażaj etapami — dzięki temu łatwiej będzie Ci komunikować zmiany i masz czas na dokonywanie ewentualnych korekt w systemie motywacji pracowników,
5. na bieżąco monitoruj efekty — w tym celu mierz skuteczność swoich działań. Pamiętaj, że system raz wdrożony nie będzie działał zawsze. Zmieniające się realia będą wymuszały wprowadzanie w nim zmian i modyfikacji.

3 Mity o motywowaniu pracowników, które sabotują Twoje działania

Według Moniki Skoradzkiej — ekspertki ds. kreowania relacji w biznesie — skuteczne motywowanie pracownika to jedno z największych wyzwań w pracy lidera. Uważam, że na te trudności wpływają, m.in. fałszywe przekonania utrwalone w opinii publicznej. Dlatego teraz obalę 3 popularne mity związane z motywowaniem pracowników.

Mit 1: pieniądze są najlepszym motywatorem

Pieniądze zwykle motywują pracowników, ale na krótko. Faktem jest, że wiele osób ma większe oczekiwania od miejsca pracy niż tylko satysfakcjonujące zarobki. Współcześni pracownicy potrzebują także poczucia sensu, rozwoju, dobrych relacji oraz uznania.

Mit 2: system “kija i marchewki” zawsze działa

System kar i nagród zdecydowanie nie jest najskuteczniejszym sposobem motywowania pracownika. Szczególnie w zawodach, które wymagają kreatywności, współpracy w zespole i podejmowania własnej inicjatywy, taki system się nie sprawdzi. W momencie, kiedy członkowie zespołu zaczynają pracować tylko dla “marchewki”, a nie wewnętrznej potrzeby, może dojść do spadku zaangażowania, kreatywności i innowacyjności.

Mit 3: jeden system motywacji pasuje do wszystkich

To bardzo zgubne przekonanie. Ludzie różnią się między sobą, mają różne cele i wyznają różne wartości. Nie zawsze to, co motywuje jedną osobę, będzie tak samo wpływało na drugą.

Nawet w obrębie jednego zespołu, mogą się pojawić różne potrzeby. Na przykład młody pracownik będzie chciał szybko zdobywać doświadczenie i rozwijać swoje kompetencje, natomiast osoba z dłuższym stażem będzie preferowała zwiększenie autonomii.

Dobry system motywacji pracowników musi być elastyczny, dopasowany do specyfiki branży i potrzeb członków zespołu. Jeśli opracowany przez Ciebie system będzie zbyt sztywny, może frustrować, zamiast wzmacniać zaangażowanie.

Najczęstsze pytania menedżerów o motywację

Tutaj znajdziesz odpowiedzi na 4 najczęściej zadawane pytania.

1. Jak mierzyć skuteczność systemu motywacji?

Skuteczność systemu motywacyjnego możesz mierzyć za pomocą, np.:

• ankiet, badających zaangażowanie pracowników,
• analizy absencji i rotacji członków zespołu,
• analizy skuteczności działań biznesowych,
• zebranego feedbacku (najlepiej z różnych źródeł jak przy ocenie 360).

2. Jak motywować pracownika bez budżetu na podwyżki?

W takim przypadku szczególnie polecam Ci wzmacnianie motywacji wewnętrznej. Docenienie, pozwolenie na autonomię, danie możliwości rozwoju, wzmacnianie poczucia sensu wykonywanej pracy i budowanie poczucia sprawczości często są czynnikami bardziej angażującymi niż pieniądze.

3. Jakie 3 poziomy motywacji wyróżniamy?

3 poziomy motywacji to:

• podporządkowanie — zatrudniona w firmie osoba wykonuje jakieś zadanie, bo musi,
• określenie celu — członek zespołu rozumie, dlaczego podejmuje takie, a nie inne działania,
• zaangażowanie — pracownik utożsamia się z celem swojej pracy, działa z własnej woli, zgodnie z wyznawanymi wartościami.

Oczywiście, to na osiągnięciu poziomu zaangażowania powinno najbardziej zależeć pracownikowi.

4. Jak często należy modyfikować system motywacji pracownika?

Nie ma na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi. Moim zdaniem, warto dokonywać aktualizacji systemu motywacji pracowników przynajmniej raz w roku. Oczywiście, jeśli wcześniej pojawią się jakieś sygnały sugerujące, że system może nie działać. Takim sygnałem może być widoczne zwiększenie rotacji.

Jak motywować pracownika? — podsumowanie

Motywowanie pracowników to jedno z wyzwań, którym musi stawić czoło każdy menedżer.

Aby działania mające na celu zwiększenie zaangażowania zespołu były skuteczne, powinieneś:

• wspierać motywację wewnętrzną i zewnętrzną,
• wykorzystywać różne metody motywowania pracowników,
• zaplanować wdrożenie systemu motywowania,
• monitorować na bieżąco efekty działań oraz w razie potrzeby wprowadzać modyfikacje.

Pamiętaj, że kariera menedżera wiąże się z wieloma wyzwaniami, nie tylko tymi związanymi z zaangażowaniem. By sobie radzić z nimi jak najlepiej, powinieneś inwestować w swój rozwój, na przykład biorąc udział w kompleksowym szkoleniu menedżerskim.

Skuteczne motywowanie wymaga także efektywnej komunikacji. Dlatego też polecam Ci przeczytać jeden z poprzednich wpisów, w którym znajdziesz informacje o umiejętnościach interpersonalnych.