Przejdź do treści 
Przestrzeganie zasad BHP to nie tylko obowiązek wynikający z przepisów prawa, ale także kluczowa inwestycja w rozwój firmy oraz bezpieczeństwo i zdrowie jej pracowników.
Wiedza pracowników na temat bezpieczeństwa w pracy np. na budowie jest bardzo istotna. Warto więc zadbać o odpowiednie szkolenie pracowników i skorzystać z kursu BHP. Za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie odpowiada pracodawca.
Poznaj 10 najważniejszych zasad BHP, które każdy pracownik i pracodawca powinien znać – zapraszamy do lektury.
Co to jest BHP?
Co to jest BHP? BHP, czyli Bezpieczeństwo i Higiena Pracy, to zbiór zasad, przepisów i działań, których celem jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Obejmuje zarówno aspekty techniczne, organizacyjne, jak i prawne. Ma na celu ochronę życia i zdrowia zatrudnionych osób.
“Zrozumienie, jakie zagrożenia mogą wystąpić w miejscu pracy oraz jak ich unikać, jest pierwszym krokiem do zapewnienia sobie i innym bezpiecznych warunków pracy”.
Angelika Zitoudi, Safety Lady, ekspertka ds. BHP zwraca uwagę, że znajomość przepisów BHP – art 211 Kodeksu Pracy to absolutna podstawa. Istotne jest regularne uczestnictwo w szkoleniach, które zwiększają umiejętności pracowników oraz aktualizują i pogłębiają wiedzę na temat BHP.
Według raportu GUS:
“W 1 półroczu 2024 r. zgłoszono 30435 osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy, o 7,2% więcej niż w 1 półroczu 2023 r.”.
10 Podstawowych Zasad BHP
Bezpieczeństwo w miejscu pracy to priorytet – poznaj 10 podstawowych zasad BHP, które warto znać. Znajomość art. 211 Kodeksu Pracy to podstawa!
1. Stosowanie środków ochrony osobistej
Stosowanie środków ochrony indywidualnej to podstawowy element bezpieczeństwa w miejscu pracy. Każdy pracownik musi być wyposażony w odpowiednie zabezpieczenia dostosowane do charakteru wykonywanych zadań.
Środki ochrony osobistej – przykłady
- Kask ochronny
- Okulary ochronne, gogle
- Nauszniki przeciwhałasowe
- Zatyczki do uszu
- Maseczki przeciwpyłowe
- Rękawice ochronne
- Kombinezony, kamizelki
- Obuwie antypoślizgowe, wodoodporne
2. Przestrzeganie instrukcji obsługi urządzeń
Właściwa obsługa maszyn i urządzeń jest kluczowym elementem bezpieczeństwa w zakładzie pracy. Każde urządzenie posiada szczegółową dokumentację techniczną, z którą pracownik musi się zapoznać przed rozpoczęciem pracy.
Instrukcje obsługi zawierają nie tylko informacje o prawidłowym użytkowaniu, ale także o potencjalnych zagrożeniach i sposobach ich unikania. W przypadku zauważenia nieprawidłowości w działaniu sprzętu należy natychmiast przerwać pracę i zgłosić problem przełożonemu.
3. Utrzymywanie porządku w miejscu pracy – element BHP
Każdy ceni sobie porządek w domu. Tak samo powinno być w miejscu pracy! Utrzymywanie czystości na bieżąco pozwala na szybkie zauważenie potencjalnych zagrożeń i zapobiega wypadkom.
Wszystkie narzędzia i materiały powinny mieć swoje stałe, oznaczone miejsce, co ułatwia pracę i minimalizuje ryzyko potknięć czy upadków.
Jak utrzymać porządek w miejscu pracy?
- Udrożnij drogi komunikacyjne i ewakuacyjne, jeśli są zablokowane
- Natychmiast usuń rozlane substancje
- Segreguj odpady
- Dezynfekuj powierzchnie takie jak biurko, klawiatura, myszka itp.
Właściwa organizacja stanowiska pracy przekłada się nie tylko na bezpieczeństwo, ale także na efektywność wykonywanych zadań.
Według Państwowej Inspekcji Pracy, każdy pracownik jest obowiązany:
“dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy”.
4. Zgłaszanie wszystkich zagrożeń – bezpieczeństwo w pracy
Gdy tylko pracownik zauważy w swoim miejscu pracy jakąś niebezpieczną sytuację lub usterkę, powinien jak najszybciej powiadomić przełożonego. Szybka reakcja na potencjalne zagrożenia może zapobiec poważnym wypadkom
W raporcie GUS można przeczytać, że:
“Nieprawidłowe zachowanie się pracownika było przyczyną 42,0% wypadków przy pracy w pierwszym półroczu 2024 roku”.
5. Zakaz wykonywania pracy pod wpływem alkoholu lub innych substancji odurzających
Nie ma wytłumaczenia na spożywanie alkoholu w pracy lub pojawianie się w niej w stanie nietrzeźwości. Takie zachowanie pracownika wiąże się z zagrożeniem dla zdrowia i życia wszystkich w jego otoczeniu.
“Pracownik nie może spożywać alkoholu na terenie zakładu pracy nawet po godzinach pracy. Obowiązuje bezwzględny zakaz spożywania alkoholu na terenie zakładu pracy i nie ma żadnych wyjątków w tym zakresie. Art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi zabrania wnoszenia napojów alkoholowych m.in. na teren zakładów pracy”.
Komentuje Monika Smulewicz, ekspertka prawa pracy i rynku pracy.
6. Przestrzeganie oznakowań bezpieczeństwa
W każdym miejscu pracy, a także w obiektach użyteczności publicznej muszą znaleźć się znaki bezpieczeństwa BHP. Mogą one być np. ewakuacyjne lub związane z ochroną pożarową.
Ich brak może skutkować karą finansową. Niezbędne są również znaki BHP, które przyczyniają się do bezpieczeństwa w miejscu pracy.
Oznakowania bezpieczeństwa – podział:
- Znaki zakazu (kolor czerwony)
- Znaki ostrzegawcze (kolor żółty)
- Znaki nakazu (kolor niebieski)
- Znaki informacyjne (kolor zielony)
7. Dbałość o ergonomię pracy – zasady BHP
Czym jest ergonomia pracy?
Według portalu Pracuj.pl:
“Ergonomia pracy oznacza zapewnienie odpowiednich warunków w miejscu pracy, które zminimalizują ryzyko wypadków przy pracy. W tym celu przystosowuje się narzędzia, maszyny oraz środowisko pracy do anatomii człowieka i indywidualnych możliwości pracownika”.
Jak dbać o ergonomię pracy? Zasady BHP
- Krzesło: Ustaw wysokość, aby stopy dotykały podłogi, a kolana były na poziomie bioder. Oparcie powinno wspierać kręgosłup.
- Biurko: Powinno być na wysokości, która umożliwia wygodne ułożenie ramion i nadgarstków.
- Monitor: Ustaw na poziomie oczu, 50-70 cm od twarzy.
- Pozycja ciała: Trzymaj plecy proste, a ręce lekko zgięte w łokciach (90°). Nadgarstki w neutralnej pozycji.
- Przerwy: Co 30-60 minut wstań i rozciągnij się przez 5-10 minut.
- Ruch: Regularnie ćwicz, aby wzmocnić mięśnie i poprawić postawę.
8. Znajomość procedur awaryjnych – bezpieczeństwo w pracy
Każdy pracownik musi wiedzieć, jak zachować się w sytuacji zagrożenia. Powinien znać swoje miejsce pracy. Wiedzieć, gdzie znajdują się drogi ewakuacyjne, a także sprzęt przeciwpożarowy oraz pierwszej pomocy.
Każdy pracodawca musi zadbać o to, by jego pracownik był zaznajomiony z instrukcją postępowania w sytuacji awaryjnej.
9. Monitorowanie zdrowia pracowników
Według zasad BHP istotne jest monitorowanie stanu zdrowia pracowników. Jest to szczególnie ważne, jeśli praca odbywa się w trudnych warunkach (np. hałas, prace w wysokich temperaturach, praca z chemikaliami).
W zależności od charakteru pracy pracodawca może zlecać pracownikom regularne badania lekarskie. Powinien również zapewniać dostęp do opieki zdrowotnej w razie potrzeby.
Okresowe badania lekarskie i konsultacje z lekarzami specjalistami pozwalają na wczesne wykrywanie ewentualnych problemów zdrowotnych, które mogą wynikać z warunków pracy. Ponadto wdrażanie programów zdrowotnych i dbałość o odpowiednie warunki pracy mają na celu poprawę ogólnego stanu zdrowia zatrudnionych osób.
10. Dbanie o higienę osobistą jako element higieny pracy
Według Poradnika Przedsiębiorcy:
“Kodeks pracy jasno wskazuje, że pracodawca ma obowiązek udostępnić każdemu pracownikowi bez wyjątku odpowiednie urządzenia higieniczno-sanitarne oraz zapewnić środki higieny osobistej”.
Regularne mycie rąk, utrzymywanie czystości odzieży roboczej oraz właściwe korzystanie z pomieszczeń socjalnych ma istotny wpływ na bezpieczeństwo i zdrowie w miejscu pracy.
Aspekty prawne BHP
W Polsce zasady BHP są regulowane przez Kodeks Pracy art. 211 kp oraz szereg rozporządzeń wykonawczych. Przestrzeganie tych przepisów jest obowiązkowe dla wszystkich pracodawców i pracowników. Za naruszenie zasad BHP grożą poważne konsekwencje prawne i finansowe.
Elementy BHP
BHP co to znaczy – system BHP (Bezpieczeństwa i Higieny Pracy) obejmuje szeroki zakres działań i procedur mających na celu ochronę zdrowia i życia pracowników podczas wykonywania obowiązków zawodowych.
- Szkolenia pracowników (wstępne i okresowe) – mające na celu zapoznanie z zasadami bezpieczeństwa oraz odpowiednim zachowaniem w sytuacjach zagrożenia.
- Ocena ryzyka zawodowego – analiza potencjalnych zagrożeń związanych z wykonywaną pracą, która pomaga w podejmowaniu skutecznych działań prewencyjnych.
- Badania lekarskie – regularna kontrola stanu zdrowia pracowników, dostosowana do specyfiki ich pracy.
- Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej – takie jak kaski, rękawice, okulary ochronne czy systemy wentylacji, które minimalizują ryzyko urazów lub chorób zawodowych.
- Procedury bezpieczeństwa – jasno określone zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych oraz codziennej pracy.
- Monitoring warunków pracy – bieżąca kontrola środowiska pracy, w tym pomiary hałasu, oświetlenia czy jakości powietrza.
Zasady BHP – podsumowanie
BHP co to? Podsumowując, zapewnienie odpowiednich standardów Bezpieczeństwa i Higieny Pracy (BHP) jest kluczowe dla ochrony zdrowia i życia pracowników. Dzięki prawidłowemu przestrzeganiu powyższych zasad poprawia się efektywność oraz jakość pracy w firmie. Ogólne przepisy BHP znajdziesz online.
Każde przedsiębiorstwo, niezależnie od branży, powinno wdrożyć system zarządzania BHP, który uwzględnia szereg działań mających na celu identyfikację zagrożeń. Zapobiegnie to wypadkom, a pracownicy będą czuli się bardziej bezpieczni w pracy.
“Lekceważący stosunek do przestrzegania przepisów BHP może mieć poważne konsekwencje. Utrata życia, zdrowia, powstanie częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy, konieczność zmiany dotychczasowego trybu życia, pogorszenie poziomu życia, problemy finansowe lub osobiste”.
Mówi Jeannette Fudała – ekspertka ds. BHP. Wdrażanie zasad BHP to proces ciągły, który wymaga zaangażowania wszystkich pracowników oraz regularnego monitorowania i aktualizowania procedur.
Dlatego tak istotne jest ciągłe szkolenie pracowników odnośnie przepisów BHP, szczególnie art 211 kodeksu pracy dział 10. Warto zainwestować w tym celu w kurs online. Dbałość o bezpieczeństwo w pracy nie tylko chroni zdrowie i życie, ale także wpływa na morale.
Zmniejsza też liczbę wypadków oraz poprawia atmosferę w firmie, co w rezultacie przyczynia się do sukcesu organizacji!
