Ekspert w dziedzinie dietetyki klinicznej, skupia się na żywieniu osób ze współistniejącymi chorobami niezakaźnymi.
Specjalizacja obejmuje również profilaktykę schorzeń dietozależnych. Właściwe, zbilansowane i zindywidualizowane żywienie chorego, to część procesu leczenia i rekonwalescencji zapewniającej pełny powrót do zdrowia.
Jeśli jesteś zainteresowany tematem dietetyki i chciałbyś zgłębić wiedzę w tym zakresie, możesz ukończyć specjalny kurs dietetyki. Jest on opracowany tak, abyś zdobył nie tylko wiedzę teoretyczną, ale przede wszystkim praktyczną.
Dietetyk kliniczny
W Kodeksie Etyki Zawodowej Polskiego Towarzystwa Dietetyki, już na wstępie zapoznajemy się z zasadami, którymi powinien się kierować dietetyk (w tym również specjalista kliniczny) niezależnie od formy podjętego zatrudnienia.
Etos pracy dietetyka klinicznego powinien składać się:
- z zasad i norm, które należy przestrzegać w praktyce dietetycznej
- dąży się do jak najwyższego standardu konsultacji dietetycznej,
- podnoszenie kompetencji zawodowych,
- dbałość o profesjonalizm,
- wykonywanie obowiązków z należytą starannością i jakością pracy,
- dietetyk bierze na siebie odpowiedzialność za zdrowie pacjenta w sposób świadomy i dobrowolny.
- z wartości wynikających z nauki o żywności i żywieniu
- dbałość o status wykonywanego zawodu.
- ze społecznego charakteru pracy dietetyka
- dietetyk powinien dążyć do zbudowania zaufania w relacji pacjent-dietetyk,
- najwyższa jakość wykonywanej pracy w zakresie usług żywieniowych, to nieodłączny element działań i obowiązków pracy dietetyka.
Dietetyk kliniczny – obowiązki wynikające z etyki zawodu
Praktyka dietetyczna i nauka powinny stanowić integralną jedność, ponieważ:
- dietetyk powinien stale podnosić swoje kompetencje, nabywać nowych umiejętności, zgłębiać wiedzę żywieniową i dietetyczną w ramach wykonywania swoich obowiązków,
- dietetyk ma pełne prawo i możliwość uczestniczenia w badaniach naukowych, których wyniki wpływają na poziom świadczonych usług, a ponadto uzyskane z przeprowadzonych badań wnioski, można udostępniać w czasopismach naukowych oraz podczas konferencji,
- dietetyk musi dbać o godność reprezentowanego zawodu – powinien wzbudzać szacunek i zaufanie.
Dietetyka kliniczna – zakres działania
Według Europejskiej klasyfikacji umiejętności/kompetencji, kwalifikacji i zawodów ESCO, do podstawowych umiejętności i kompetencji specjalisty do spraw dietetyki, należy m.in.:
- opracowywać strategie leczenia chorób stanowiących zagrożenie dla zdrowia człowieka
- przeprowadzać interwencje w celu poprawy nieoptymalnej sytuacji żywieniowej poszczególnych osób
- przestrzegać wytycznych klinicznych
- radzić sobie w sytuacjach opieki w nagłych przypadkach
- stawiać diagnozę dietetyczną
- doradzać w kwestii przygotowywania zdrowych posiłków
- identyfikować korzyści dla zdrowia związane ze zmianą sposobu odżywiania
- identyfikować przypadki zaburzeń równowagi żywieniowej
- komunikować się skutecznie w kwestii opieki zdrowotnej
- korzystać z kompetencji klinicznych w zależności od kontekstu
- kształcić osoby korzystające z opieki zdrowotnej w kwestii żywienia
- kształcić osoby w kwestii profilaktyki chorób
- kształcić w kwestii zdrowia
- monitorować stan odżywienia danej osoby
- oceniać prawidłowość sposobu odżywania się przy wykorzystaniu odpowiednich narzędzi
- określać jakość profesjonalnej opieki dietetycznej
- opracowywać plany dietetyczne
- opracowywać strategie programów żywieniowych
- podejmować działania następcze w związku z planem opieki żywieniowej
- podejmować odpowiedzialność za własne działania
- prowadzić spotkania informacyjne poświęcone żywieniu
- przeprowadzać analizę żywienia
- przeprowadzać badania w zakresie żywienia
- przestrzegać norm jakości związanych praktyką w zakresie opieki zdrowotnej
- przestrzegać przepisów regulujących kwestie związane z opieką zdrowotną
- przygotowywać materiały promocyjne poświęcone żywieniu
- sprawować nadzór nad gastronomią w sektorze opieki zdrowotnej
- stosować zdobycze nauk o zdrowiu
- szkolić personel medyczny w kwestii żywienia
- udzielać porad w kwestii diety (także tych nietypowych jak bezglutenowa, wegańska, wegetariańska, dukana czy kopenhaska)
- wnosić wkład w zapewnianie ciągłości opieki zdrowotnej
- wspierać osoby w zmienianiu sposobu odżywiania się
- wykazywać się empatią w stosunku do osoby korzystającej z opieki zdrowotnej
- zapewniać bezpieczeństwo osób korzystających z opieki zdrowotnej
W klasyfikacji zawodów ESCO, kod 2265.1 określa działalność specjalisty do spraw dietetyki, który zajmuje się potrzebami żywieniowymi ludności lub poszczególnych osób (terapia indywidualna).
Porady żywieniowe utrzymują zdrowie, zmniejszają ryzyko choroby lub przywracają pacjentów do pełni zdrowia.
W hierarchii specjalistycznej według kodu, dietetycy to:
22 Specjaliści ochrony zdrowia
226 Inni specjaliści ochrony zdrowia
– Specjalista ds. dietetyki
Specjalisty dietetyki prowadzi edukację żywieniową pacjenta oraz całych rodzin. Dieta lecznicza powinna być bezpieczna, zbilansowana pod względem odżywczym oraz smaczna.
Etykieta specjalisty do spraw żywienia, to synonimicznie: dietetyk, dietetyczka, dietetyk kliniczny, dietetyczna kliniczna.
Dietetyk kliniczny – jak nim zastać?
Dietetykiem klinicznym może zostać osoba mająca odpowiednie predyspozycje do wykonywania zawodu oraz wykształcenie kierunkowe zdobyte podczas kształcenia na studiach wyższych I lub II stopnia (licencjat, magister), studiach podyplomowych, kursach uprawniających do wykonywania zawodu dietetyka (w tym dietetyka klinicznego).
Zostań dietetykiem klinicznym
Jakie wyksztacenie jest potrzebne aby zosać dietetykiem?
Zdobądź tytuł licencjata lub inżyniera na studiach wyższych I stopnia, realizowanych w trybie stacjonarnym, niestacjonarnym i online.
Lub
Zdobądź tytuł magistra na studiach wyższych II stopnia, realizowanych w trybie stacjonarnym, niestacjonarnym i online.
Lub
Podejmij kształcenie na studiach podyplomowych i online, realizujących odpowiedni program nauczania.
Lub
Ukończ certyfikowany kurs stacjonarny lub kurs online z zakresu dietetyki, uprawniający do wykonywania zawodu dietetyka klinicznego.
Warto pamiętać o podnoszeniu swoich kompetencji
- Dietetyczne warsztaty i szkolenia – sięgaj po więcej
- Konferencje naukowe – umiejętności, doświadczenie, profesjonalizm
Jeżeli założyłeś własną działalność, możesz otrzymać dofinansowania na szkolenia dla firm.
Wybierz swoją specjalizację i realizuj zawodowe cele
- Dietetyk Kliniczny – stosowanie dietoterapii w chorobie
- Dietetyk sportowy – żywienie w sporcie
- Własna działalność gospodarcza – poradnia dietetyczna lub firma cateringowa
- Ekspert ds. dietetyki – szeroki zakres działania
Dietetyka kliniczna – cele kształcenia
Studia kierunkowe oraz kursy z dietetyki klinicznej, powinny:
- Przekazywać wiedzę na temat epidemiologii przyczyn powstawania chorób dietozależnych
- Dostarczać informacji na temat zapobiegania chorobom niezakaźnym t.zw. cywilizacyjnych
- Informować o roli żywienia i edukacji żywieniowej
Osoba kształcąca się w zawodzie dietetyka klinicznego, powinna posiadać rozwinięte umiejętności planowania zasad postępowania dietetycznego w celach prewencyjnych oraz leczenia chorób dietozależnych.
Ponadto, dietetyk kliniczny powinien dbać o profesjonalne poradnictwo żywieniowe, uczestnicząc np. w programach profilaktycznych.
Edukacja żywieniowa dietetyki klinicznej, to również umiejętność opracowywania materiałów dydaktycznych oraz informacji żywieniowych dla pacjentów. Chory, powinien rozumieć od podstaw – zależność między żywnością, żywieniem, a własnym zdrowiem.
Dietetyka kliniczna – ścieżka kształcenia, specjalność, uczelnie
Kształcenie dietetyczne na studiach wyższych odbywa się na wydziałach medycznych i nauk o zdrowiu. Istnieje możliwość zdobywania wiedzy na studiach podyplomowych (po ukończonych studiach wyższych I lub II stopnia) oraz uczestnicząc w certyfikowanych kursach tematycznych (np. Krajowe Centrum Edukacji).
Zakres przedmiotowy kształcenia dietetycznego obejmuje m.in.:
- dietetyka
- żywienie osób zdrowych
- żywienie osób chorych
- przepisy dotyczące żywności
- obliczanie wartości energetycznej
- nauka o żywieniu
- rozpisanie diety
- odpowiednia wartość odżywcza w przyjmowanym pokarmie
ponadto:
- anatomia człowieka
- fizjologia człowieka
- biochemia
- epidemiologia
- alergie i nietolerancje pokarmowe
- otyłość
- zaburzenia odżywiania
- patologie
- pediatria
- psychologia
- badania kliniczne w dziedzinie dietetyki
Przykładowy program zajęć realizowany na wyższej uczelni:
Profilaktyka i leczenie chorób dietozależnych:
- Choroby cywilizacyjne: definicja, epidemiologia, przyczyny, zagrożenia, koszty leczenia, wpływ na długość życia.
- Psychologiczne aspekty otyłości.
- Choroby układu krążenia (nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, zawał serca, udar mózgu). Czynniki ryzyka, rozpoznanie, leczenie zaburzeń lipidowych, leczenie dietetyczne. Profilaktyka chorób układu sercowo-naczyniowego.
- Choroby dietozależne: definicja, przyczyny, współczesne zagrożenia, koszty leczenia, długość życia. Choroby układu krążenia. Czynniki ryzyka, rozpoznanie, leczenie zaburzeń lipidowych, leczenie dietetyczne. Profilaktyka chorób układu sercowo-naczyniowego.
- Profilaktyka depresji.
- Indeks (IG) i ładunek glikemiczny (ŁG). Planowanie diety chorych na cukrzycę typu 2, zapobieganie cukrzycy, zastosowanie IG w profilaktyce i dietoterapii otyłości i chorób sercowo naczyniowych.
- Profilaktyka i leczenie chorób neurodegeneracyjnych i ośrodkowego układu nerwowego. Choroba Parkinsona. Alzheimer. Definicja, epidemiologia, rozpoznanie.
- Rola czynników dietetycznych, a zaburzenia czynnościowe jelit (zaparcia, biegunki).
- Programy profilaktyczne ich rola w zapobieganiu chorobom dietozależnym.
- Osteoporoza – epidemiologia, czynniki ryzyka, profilaktyka, leczenie dietetyczne, powikłania.
- Choroby kobiece związane ze złymi nawykami żywieniowymi (zespół napięcia przedmiesiączkowego, endometrioza, zaburzenia płodności), profilaktyka.
- Choroby wątroby: czynniki ryzyka, profilaktyka, leczenie dietetyczne, powikłania.
- Jod, niedostateczne/nadmierne spożycie. Choroby tarczycy. Profilaktyka.
https://zdk.wum.edu.pl/node/86
Przykładowy plan ramowy zajęć dietetyki klinicznej
(obejmuje jednostki chorobowe związane z narządami i układami narządów)
I semestr | II semestr | III semestr |
– Miażdżyca
– Zaburzenia lipidowe – Otyłość – Cukrzyca – Stan odżywienia – System dietetyczny – Niedożywienie |
– Choroby zakaźne
– Dermatologia – Ciąża – Laktacja |
– Chirurgia |
– Przewód pokarmowy
– Wątroba – Drogi żółciowe – Trzustka |
– Neurologia
– Neurochirurgia – Psychiatria – Niedokrwistość |
– Onkologia |
– Nerki
– Tarczyca – Układ oddechowy – Kolagenozy/reumatologia – Immunologia |
– | – |
https://zdk.wum.edu.pl/node/84
Uczelnie kształcące w kierunku dietetyki klinicznej m.in.:
Krakowska Wyższa Szkoła Promocji Zdrowia
Kierunek: Dietetyka kliniczna
Studia: II stopnia
Czas trwania: 2 lata
Tryb: stacjonarny i niestacjonarny
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Kierunek: Dietetyka kliniczna
Studia: I stopnia
Czas trwania: 3 lata
Tryb: stacjonarny
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Kierunek: Dietetyka kliniczna
Pozostałe kierunki:
Dietetyka stosowana,
Dietetyka pediatryczna,
Psychodietetyka,
Dietetyka w sporcie
Studia: I i II stopnia
Czas trwania: 3 lata stopień I, 2 lata stopień II
Tryb: stacjonarny i niestacjonarny
Wydział zamiejscowy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II
Kierunek: Dietetyka kliniczna
Studia: I stopnia
Czas trwania: 2 lata
Tryb: stacjonarny
Wyższa Szkoła Inżynierii i Zdrowia w Warszawie Kierunek: Dietetyka kliniczna
Studia: I stopnia
Czas trwania: 3 lata
Tryb: stacjonarny i niestacjonarny
Działalność usługowa dietetyki klinicznej
Zakres działalności usługowej dietetyki klinicznej (poradnictwo, konsultacje, dietoterapia – wspomaganie leczenia):
• Zaburzenia odżywiania: nadwaga, otyłość, niedożywienie
• Zespół metaboliczny
• Choroby dietozależne takie jak:
– zaburzenia gospodarki węglowodanowej
– hipercholesterolemia
– dna moczanowa
• Niedobory witamin i składników mineralnych (wynikające z nich konsekwencje zdrowotne)
• Choroby przewodu pokarmowego
• Inne choroby wymagające wspomagania i leczenia żywieniowego
Przykładowa oferta pracy dla dietetyka klinicznego
Miejsce pracy
Prywatny gabinet medycyny żywienia
Obowiązki
Opracowywanie indywidualnych planów dietetycznych w oparciu o zalecenia medyczne – specjalisty medycyny funkcjonalnej. Poradnictwo żywieniowe
Wymagania
- Wykształcenie kierunkowe dietetyk kliniczny
- Wiedza na temat postępowania żywieniowego w chorobie dietozależnej
- Wiedza na temat postępowania żywieniowego w profilaktyce chorób dietozależnych
- Zaangażowanie w powierzone obowiązki oraz chęć rozwoju
Co oferuje pracodawca
Umowa o pracę: pełny lub niepełny wymiar czasu pracy (elastyczny czas pracy)
Szkolenia tematyczne
Udział w konferencjach
Ile kosztuje wizyta u dietetyka?
Według analizy kosztów usług świadczonych przez dietetyków, przeprowadzonej przez portal dietetycy.org.pl – wskazuje się na znaczny wzrost cen w usługach żywieniowych w ciągu ostatnich kilku lat
Sprawdź, ile może kosztować wizyta u dietetyka (w tym specjalisty klinicznego) w bieżącym, 2021 roku:
Nazwa usługi | Średnia | Maksimum |
Konsultacja wstępna | 131 | 200 |
Konsultacja kontrolna | 87 | 200 |
Jadłospis 7-dniowy | 144 | 250 |
Jadłospis 14-dniowy | 205 | 400 |
Konsultacja online | 123 | 200 |
Pomiary ciała | 58 | 140 |