Prowadzenie szkoleń to spore wyzwanie. Dobrze przeprowadzone poszerzają wiedzę, kompetencje oraz uczą jak rozwiązywać trudności na drodze kariery kursanta.
Obserwując od środka firmy szkoleniowe i uczelnie, miałem poczucie, że jeśli to ja odpowiadałbym za organizację całego procesu, mógłbym wiele rzeczy poprawić.
Opowiada na swoim blogu Jacek Kłosiński, wieloletni szkoleniowiec i marketingowiec.
Poniżej znajdziecie 10 porad jak opracować plan działania.
1. Systematyzacja własnej wiedzy
Jeżeli planujesz kursy online lub prowadzisz szkolenia, na pewno masz ogromną wiedzę i doświadczenie z wykładanej dziedziny.
Jednak nie zawsze przekłada się to na efektywne działanie.
Wiedza, którą posiadasz, musi zostać usystematyzowana, aby można się było nią dzielić.
Pomoże Ci w tym własne prowadzenie notatek oraz dokształcanie się, np. poprzez kursy online.
Aktualizuj swoją wiedzą na bieżąco. Pamiętaj, że przychodzą do Ciebie ludzie, którzy zorientowani są na zdobywanie doświadczenia oraz niezbędnych informacji do rozwoju.
Twoja wiedza i doświadczenie stanowią podstawę dalszych działań, to od nich zależy każdy następny aspekt szkolenia i wartości, jakie przekazujesz.
2. Prezentacja dostosowana do grupy
Przed rozpoczęciem przygotowań postaraj się zebrać jak najwięcej informacji o grupie, z którą będziesz pracować.
Możesz w ten sposób stworzyć profil grupy, przy użyciu person.
Ważne informacje, jakie potrzebujesz to:
- stan ich wiedzy,
- wykształcenie,
- wiek,
- potrzeby szkoleniowe.
Pozwoli Ci to bardziej dopasować formę szkolenia i prowadzić ciekawsze i bardziej angażujące zajęcia.
Inny zestaw przygotujesz dla osób doświadczonych w danej dziedzinie, a inaczej wyglądać będzie szkolenie osób dopiero stawiających pierwsze kroki.
Tak samo z wiekiem uczestników, możesz przygotować się oraz przemyśleć jak zaangażować daną społeczność.
Możesz w ten sposób uniknąć błędów takich jak używanie zbyt specjalistycznego słownictwa, które będzie niezrozumiałe dla uczestników.
3. Nie tylko charyzma – przygotuj się do wystąpienia
Charyzma zdecydowanie przyda Ci się podczas samego trwania szkolenia, jednak nie uratuje ona źle opracowanego merytorycznie materiału.
Rozpocznij pracę od stworzenia planu szkolenia, czy kursu online z certyfikatem, wypunktuj o czym chcesz mówić i w jaki sposób.
Przemyśl przykłady, na których wyjaśnisz zjawiska.
Następnie przygotuj prezentację.
Zwróć uwagę na:
- czytelność,
- jedną czcionkę,
- 2-3 stonowane kolory,
- zastosowanie obrazków,
- krótkie, logiczne zdania,
- wizualizacja informacji
- zaakcentowanie najważniejszych informacji.
Przemyśl formę komunikacji, czy postawisz bardziej na pracę w grupach, prowadzenie wykładów, a może zadania.
W trakcie samego szkolenia możesz zmienić taktykę po zapoznaniu się z energią współpracującej grupy.
Sprawdź prezentację pod względem merytorycznym oraz logicznym, interpunkcji oraz ortografii.
Powinieneś kreować się na eksperta, a błędy zdecydowanie w tym nie pomagają.
4. Ustal cele szkolenia
Zanim rozpoczniesz rozpisywać niezbędny program szkolenia, zastanów się nad jego celami.
Jest też grupa osób, która dzięki szkoleniom, narzędziom, które dostarczam, odkrywa w sobie nowe możliwości i chęć podniesienia kwalifikacji. Takie sytuacje czynią, że czuję się niezbędna, a wysokie wyniki w pracy osób szkolących się na moich warsztatach odczuwam jako swój osobisty sukces.
Motywuje wieloletnia szkoleniowiec Aneta Pabis.
Co chcesz osiągnąć i z jaką nową wiedzą kursanci mają opuścić salę wykładową.
Przemyśl, jakie zadania będzie umiał uczestnik wykonać po szkoleniu, jak Twoja prezentacja wpłynie na jego dalszą ścieżkę kariery.
Przez jakie zadania uczestnik będzie szkolić swoje umiejętności, żeby ten efekt osiągnąć.
Aby to zrobić, poczuj się jak uczestnik własnego szkolenia, postaraj się poczuć, czego Ty oczekiwałbyś. Następnie dopasuj tą informację do grupy docelowej, z którą będziesz pracować.
5. Bądź autentyczny
Autentyczność to nie tylko bycie prawdziwym człowiekiem na sali bądź przed kamerką. Twoje zachowanie wpływa na odbiór Ciebie, jako osoby.
Nawiązanie relacji z kursantami odpłaci się większym zaangażowaniem.
Mów do ludzi, nie bezosobowo.
Nawiązuj kontakt wzrokowy, przenoś wzrok z osoby na osobę. Widoczność to kolejna kwestia. Nie stój w kącie bądź przy filarze.
Kursuj po sali, podchodź do uczestników jednak w sposób naturalny i nienachalny, aby nie poczuli się nieswojo z Twoją obecnością.
Możesz również spróbować nawiązać rozmowę z uczestnikami podczas przerwy. Ten krok rekomendujemy jedynie w grupach bardziej otwartych.
Po szkoleniu również bądź dostępny do uczestników. Któryś z nich może mieć dodatkowe pytania, na które odpowiesz. Przy okazji jest to świetny sposób na tworzenie sieci kontaktów, które przydadzą się w przyszłości.
6. Zaangażuj odbiorców
Aktywność uczestników zależy nie tylko od przygotowanych przez Ciebie narzędzi, ale również od energii osób znajdujących się na sali wykładowej.
Niekiedy angażowanie uczestników będzie bardzo proste, czasem może zdarzyć się trudniejsza grupa.
W takim wypadku warto mieć do wykorzystania kilka technik.
Na początek możesz rozruszać grupę przy użyciu zabaw do wzajemnego poznania się, tak aby uczestnicy opowiedzieli dwa zdania o sobie, dlaczego znajdują się na szkoleniu oraz co chcieliby przez nie uzyskać.
Jednym z tego rodzajów ćwiczeń jest postawienie krzesła na środku sali, a reszty krzeseł w kręgu. Jako prowadzący możesz rozpocząć i pierwszy usiąść na krześle.
Reszta grupy ma prawo zadawać Ci wszelkie pytania, nawet niezwiązane z tematem szkolenia. Kolejna na krześle siadają chętni.
Po kilku rundach gwarantuje, że grupa będzie dużo bardziej zaangażowana i chętna do dalszej współpracy.
To ćwiczenie może wydawać się trywialne, jednak niesie ze sobą oczekiwane efekty. Wypróbuj je i sam przekonaj się o jego skuteczności.
Przy temacie angażowania uczestników warto wspomnieć o grywalizacji, która bardzo podbija zaangażowanie.
Grywalizacja to wykorzystanie elementów z gier, w kontekście niezwiązanych z nimi.
Pozwala bardziej zaangażować odbiorców i przedstawić nowe informacje.
Gra podczas szkolenia, zdobywanie punktów oraz walka w drużynach pozytywnie wpływa na całość przekazu oraz na skupienie kursantów.
7. Poznaj techniki trzymania zainteresowania
Umiejętność korzystania z technik trzymania zainteresowania jest kluczowa do bycia dobrym szkoleniowcem.
Nie wystarczy, że używać będziesz swojej ulubionej. Należy je ze sobą łączyć i przeplatać, aby osiągnąć jak najlepszy rezultat.
Jedną z technik jest udowodnienie uczestnikowi, co wyniesie ze szkolenia i jakie problemy będzie w stanie rozwiązać za pomocą nabytych umiejętności.
Kolejną z technik jest korzystanie z przykładów, najlepiej abstrakcyjnych.
Jak powszechnie wiadomo, mózg lepiej zapamiętuje informacje, które kojarzą mu się ze znaną sytuacją, bądź tą maksymalnie abstrakcyjną.
Przykłady w łatwiejszy sposób potrafią zwizualizować treści i wytłumaczyć zjawiska.
8. Śledź zmiany poziomu zainteresowania
Zachowanie uczestników to kluczowe źródło informacji o poziomie zainteresowania samym szkoleniem.
Żaden z uczestników w trakcie szkolenie nie powie wprost, że jest znudzony. Na ratunek przychodzi umiejętność odczytywania mowy niewerbalnej.
Kluczowa jest tutaj uważność na zachowanie uczestników.
Objawy takie jak przeciąganie, czy ziewanie to objawy ostatecznego poziomu znudzenia, które są łatwiejsze do oczytania, niż ich poprzednie stopnie.
Warto zwrócić uwagę na sygnały takie jak odchylanie tułowia bądź brak kontaktu wzrokowego z prowadzącym.
Ignorowanie pytań, czy gryzmolenie na kartce również świadczy o znudzeniu Twoich kursantów.
Wyłapując te zachowania możesz zmienić rytm swojej pracy bądź wprowadzić zadania, które bardziej zaangażują odbiorców.
9. Odpowiednio dobierz miejsce
W każdym większym mieście do wynajęcia są różnego rodzaju sale szkoleniowe, z których możesz skorzystać.
Jeżeli regularnie prowadzisz szkolenia, możesz podpisać umowę, dzięki której regularnie będziesz mógł korzystać z tego samego miejsca.
Wybierając miejsce, należy kierować się jego wielkością.
Sala nie może być za mała ale również nie za duża, ponieważ kursanci rozproszą się w najdalszych zakamarkach i ciężej będzie nawiązać z nimi kontakt.
Kolejną kwestią jest dostęp do światła słonecznego, jak i sztucznego.
Światło dzienne jest najlepszym rozwiązaniem. Niestety szkolenia prowadzone są często w godzinach późniejszych niż dostępność promieni słonecznych.
Oświetlenie sztuczne w sali powinno być dosyć jasne w białych kolorach, które pobudzą do działania i koncentracji.
Kolejna kwestia to połączenie z Internetem.
Jako prowadzący możesz połączyć się z własną siecią jednak w dobie Internetu i korzystania z tabletów oraz komputerów zamiast zeszytów, również kursanci potrzebować będą dostępu.
Sala z wi-fi zdecydowanie rozwiąże ten problem.
10. Badanie ewaluacyjne
Badanie ewaluacyjne może nie wpłynie na jakość prowadzonego spotkania ale otrzymasz niezbędne dane do poprawy kolejnych.
Zapytaj swoich kursantów o odczucia związane ze szkoleniem, co można by poprawić oraz jakie elementy podobały im się najbardziej.
Ankietę możesz podesłać w formularzu Google Forms bądź w wersji papierowej. Obie metody mają zalety i wady.
Wersję papierową ciężej jest przenieść do komputera, ręczne wprowadzenie zajmie Ci trochę czasu. Masz pewność, że ankieta została wypełniona, jeszcze podczas szkolenia. Wersja elektroniczna jest o wiele przyjemniejsza, jeżeli chodzi o zbieranie i układanie informacji.
Kursanci niestety odkładają ją na później, w rzeczywistości nie wypełniając jej nigdy.
Zapotrzebowanie na szkolenia
Zapotrzebowanie na szkolenia wzrasta, ponieważ firmy inwestują we własnych pracowników oraz ich umiejętności.
Badanie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i Uniwersytetu Jagiellońskiego przeprowadzone na koniec 2020 roku wykazuje, że swoje kompetencje zawodowe rozwija ok. 70% Polaków w wieku 25-64 lata. Do tego najbardziej popularną aktywnością w tym zakresie jest nieformalny sposób nauki.
Wykwalifikowany personel to ważny filar dobrze prosperującej organizacji. Prowadzenie szkoleń, które przyniosą efektywne wyniki ich uczestnikom nie należy do zadań najłatwiejszych.
Dodatkowo zainteresowani oczekują certyfikatów ukończenia ich oraz nabycia konkretnych umiejętności.
Dzięki udziałowi w danym kursie mogą je zdobyć i lepiej przedstawić się przyszłemu pracodawcy.
Podsumowanie
Jak widzisz na dobre szkolenie składa się szereg mniej lub bardziej oczywistych zagadnień.
Zdecydowanie zanim rozpoczniesz postaw na dokształcenie i ćwiczenia siebie.
Od Twojej osoby zależy jak odbędzie się całość przedsięwzięcia i jak zaangażujesz uczestników.
Samo szkolenie to jedynie kilka godzin, za którym kryją się godziny spędzone na researchu oraz przygotowywaniu się.
Każde kolejne szkolenie zwiększa łatwość w jego przeprowadzaniu. Wpływa także na rozwój marki własnej oraz zadowolenia odbiorców, którzy chętnie wystawią opinię.
