księgowa

Jak Zostać Księgową? – Obowiązki, Wymagania, Zarobki

W ostatnim czasie zainteresowanie księgowością rośnie. Coraz więcej osób decyduje się na wybór tego zawodu. Jeśli chcesz zostać księgowym, w pierwszej kolejności zastanów się, czy ta praca jest dla ciebie.

 

W tej roli nie wystarczą zdolności logicznego myślenia, czy ogólna wiedza rachunkowa. Każdy księgowy musi cechować się doskonałą umiejętnością analitycznego myślenia.

W dodatku, musi liczyć się z ciągłym rozwojem kwalifikacji zawodowych ze względu na zmieniający się rynek i rosnące wymagania, zarówno pracodawców jak i przedsiębiorców zlecających usługi księgowe niezależnym biurom rachunkowym.

 

Czym jeszcze musi wykazać się księgowa lub księgowy?

 

Praca w księgowości wymaga sumienności i umiejętności komunikacji oraz wzbudzania zaufania. Księgowy ma na sobie dużą odpowiedzialność. W tej pracy niezbędny jest profesjonalizm i uczciwość.

Jeśli do wszystkich powyższych cech i umiejętności dołączysz wiedzę z zakresu rachunkowości i finansów, możesz liczyć na stanowisko księgowe. Zarobki księgowego zależą w dużej mierze od wielkości firmy, w której jest zatrudniony.

Jeśli zdecydujesz się założyć własne biuro rachunkowe, twoje zarobki będą uzależnione od ilości pozyskanych klientów i specyfiki działalności.

Czego wymaga się od księgowej? Jakie są główne obowiązki w dziale księgowym? Ile może zarabiać księgowy? Czy warto zdecydować się na taką ścieżkę kariery?

Na te pytania odpowiadamy poniżej.

pisanie na laptopie

Nowa rola księgowego

 

Rola księgowej na przestrzeni lat mocno się zmieniła. Każdy księgowy musi liczyć się z ciągłymi zmianami w prawie podatkowym, które musi nieustannie śledzić, żeby właściwie wykonywać swoją pracę.

Dlatego nawet jeśli masz już wymaganą wiedzę, zdobytą lata temu, niezbędny może okazać się kurs, który odświeży twoje umiejętności.

Podczas gdy, kiedyś rolą księgowego w firmach było jedynie zajmowanie się kwestiami rachunkowymi, dziś jego odpowiedzialność poszerzyła się m.in. o zarządzanie finansami oraz rozliczenia z partnerami i klientami swojego pracodawcy lub zleceniodawcy. By wykonywać zawód księgowego, musisz mieć konkretną specjalizację.

Dobra wiadomość jest taka, że wraz z rozwojem rynku, roli i obowiązków księgowego, powstaje wiele narzędzi, znacznie ułatwiających jego codzienną pracę. Dużą pomocą dla księgowego są liczne programy komputerowe oraz komputerowe rejestry.

Jako księgowy możesz korzystać też z programów rachunkowych.

 

Czy warto zostać księgowym?

 

Praca księgowego może być bardzo opłacalna. Dlaczego?

Po pierwsze, na dzisiejszym rynku powstaje coraz więcej przedsiębiorstw. Co oznacza, że powstaje coraz więcej danych finansowych, którymi księgowi powinni się zająć.

Dodatkowo, wiele zagranicznych firm outsourcingowych świadczy usługi księgowo-rachunkowe dla firm z całego świata, również dla polskich przedsiębiorstw, co otwiera nowe możliwości przed osobami zainteresowanymi pracą w tej branży.

Po drugie, dzięki rozwojowi Internetu i nowych technologii komunikacyjnych, jako niezależny księgowy możesz wykonywać wiele zleceń jednocześnie, co wiąże się oczywiście z większymi zyskami.

Po trzecie, praca księgowego staje się coraz bardziej zautomatyzowana, dzięki czemu na tym stanowisku możesz zająć się rolą doradczą i analityczną, pozostawiając nudne i rutynowe zadania narzędziom informatycznym.

Do zalet zawodu księgowego można zaliczyć perspektywy w przyszłości, stałość pracy oraz zarobki. Jak każdy zawód, ma jednak również swoje wady.

kalkulator

Rutynowe zadania są w dużej mierze wykonywane przez odpowiednie programy, jednak praca księgowa wciąż wiąże się z zadaniami, które mogą wydawać się żmudne i monotonne.

Stanowisko finansowe wiąże się z ciągłą pracą z liczbami i licznymi analizami. Jeżeli cenisz sobie nauki humanistyczne i chcesz mieć kreatywną pracę, w której każde zadanie jest inne, księgowość może nie być dla ciebie.

Dlatego, wybierając przyszłą karierę, nie zwracaj uwagi jedynie na trendy rynkowe i zarobki. Zastanów się, jakie zadania przyniosą ci największą satysfakcję i spróbuj dostosować edukację do takiej roli, która będzie odpowiadała twoim zainteresowaniom, wrodzonym umiejętnościom, a czasem nawet charakterowi.

 

Zakres obowiązków księgowego

 

W zależności od tego, czy pracujesz w wewnętrznym dziale finansowym firmy, czy jesteś księgowym w biurze finansowym lub prowadzisz własną działalność, twoje zadania będą się od siebie nieco różnić.

 

Samodzielny księgowy w biurze rachunkowym

 

Pracując w roli samodzielnego księgowego w biurze rachunkowym, będziesz rozliczać wielu różnych klientów. Twoje obowiązki będą często wiązać się z doradztwem finansowym. Samodzielni księgowi występują czasem jako adwokaci klientów w sytuacjach związanych z postępowaniami urzędowymi.

Ta rola, w porównaniu do pracy w firmie, wiąże się bardziej z bezpośrednim kontaktem z klientami, a zarazem większą odpowiedzialnością za wykonywane analizy finansowe i uczestnictwo w rozwoju firmy swojego klienta.

praca księgowej

 

Należy do niej między innymi:

  • aktywny udział w sporządzaniu sprawozdań finansowych według określonych standardów
  • dekretowanie i księgowanie dokumentów
  • księgowanie i wyliczenia rezerw, wycen walutowych, podatku odroczonego, rozliczeń międzyokresowych kosztów
  • prowadzenie ewidencji księgowych oraz ich uzgadnianie z kontami księgi głównej
  • przygotowywanie deklaracji podatkowych oraz sprawozdań i raportów na rzecz firmy i instytucji zewnętrznych
  • współpraca z instytucjami zewnętrznymi (US, ZUS, GUS, NBP)
  • przygotowywanie przelewów bankowych
  • księgowanie wyciągów bankowych
  • potwierdzanie i uzgadnianie sald z kontrahentami

Natomiast, kiedy będziesz częścią większego działu w dużej firmie możesz obejmować różne stanowiska. Najczęściej, żeby dotrzeć do samodzielnego stanowiska jako księgowa/księgowy, należy zdobyć niezbędne doświadczenie jako młodszy księgowy w przedsiębiorstwie.

Jeśli będziesz prężnie rozwijać swoją karierę, być może uda Ci się zająć takie stanowiska jak główny księgowy, czy nawet dyrektor finansowy.

Poniżej przybliżamy każdą z tych pozycji w hierarchii firmy.

 

Samodzielny księgowy w firmie

 

wyliczenia na laptopie

 

Samodzielny księgowy w firmie jest odpowiedzialny za kompleksową obsługę jednego lub większej liczby obszarów księgowości, takich jak m.in. środki trwałe, należności, zobowiązania, podatki.

To, ile zadań będzie ci powierzonych w tej roli, oraz ich rodzaj, zależy głównie od wielkości organizacji, w której pracujesz oraz specyfiki jej branży.

Samodzielny księgowy powinien mieć kilkuletnie doświadczenie na stanowisku księgowego. Do wykonywania tej roli konieczny jest certyfikat uprawniający do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Do uzyskania certyfikatu prowadzi egzamin zamieszczony w załączniku nr. 2 do Rozporządzenia Ministra Finansów z 18 lipca 2002 roku w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Więcej na ten temat piszemy w dalszej części artykułu – wymagania w pracy księgowego.

Głównym obowiązkiem każdego księgowego jest prowadzenie ksiąg rachunkowych na podstawie dowodów księgowych, w sposób zgodny z ustawą. Ustawa ta określa m.in., że księgi muszą być prowadzone na bieżąco w sposób rzetelny i bezbłędny.

Księgi rachunkowe stanowią podstawę sporządzania sprawozdań finansowych i innych raportów (m.in. deklaracji i zeznań podatkowych, jak i deklaracji ubezpieczeniowych pracowników oraz sprawozdań statystycznych dla Głównego Urzędu Statystycznego lub innych instytucji i podmiotów).

Obecnie, w sytuacji, gdy większość przedsiębiorstw jest w dużym w stopniu skomputeryzowana, praca księgowego wiąże się z obsługą platform cyfrowych i pracy w oparciu o różne narzędzia komputerowe, m.in. arkusze kalkulacyjne oraz programy fakturowe, rozliczeniowe czy podatkowe.

laptop

 

Do obowiązków księgowego można zaliczyć:

  • prowadzenie ewidencji przychodów i kosztów podatkowych
  • wypełnianie i wysyłanie deklaracji i informacji przedsiębiorcy
  • rozliczanie VAT
  • wystawianie i księgowanie faktur VAT
  • ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych
  • rozliczanie projektów unijnych
  • wyliczanie i odprowadzanie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek ubezpieczeniowych za przedsiębiorcę i zatrudnianych przez niego pracowników
  • dokonywanie wypłat wynagrodzenia pracowników i elementów pozapłacowych

 

Młodszy księgowy

 

Zanim zostaniesz samodzielnym księgowym, musisz zdobyć niezbędne doświadczenie. Najlepiej, jeśli uda ci się zdobyć pracę na stażu lub jako młodszy księgowy. Jest to stanowisko dla osób zaraz po studiach oraz z niewielkim doświadczeniem zawodowym.

 

Młodszy księgowy odpowiada m.in. za:

  • bieżącą weryfikację i księgowanie faktur
  • przygotowywanie przelewów bankowych
  • księgowanie wyciągów bankowych
  • zapewnienie sprawnego obiegu dokumentów
  • pomoc w takich zadaniach jak przygotowywanie raportów na potrzeby firmy lub sporządzanie bilansu i rachunku wyników na koniec miesiąca
  • współpracę z innymi członkami zespołu finansowego oraz audytorami, zarówno wewnętrznymi, jak i zewnętrznymi

młodszy księgowy

Główny księgowy

 

Główny księgowy to wysokie stanowisko, z którym wiąże się duża odpowiedzialność. Osoby na tym stanowisku są odpowiedzialne za prezentowanie w sprawozdaniach wszystkich operacji finansowych, które są prowadzone w przedsiębiorstwie.

Na tej pozycji pracodawca ma spore wymagania. Nie wystarczy już tylko doskonała znajomość polskiego prawa podatkowego, potrzebna jest również wiedza z zakresu międzynarodowych standardów rachunkowości, a także zasad rachunkowości zarządczej.

Zanim specjalista działu finansowego zajmie stanowisko głównego księgowego, musi zdobyć przynajmniej kilkuletnie doświadczenie jako samodzielny księgowy.

Obowiązki na stanowisku głównego księgowego określa ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. Należą do nich przede wszystkim:

  • prowadzenie rachunkowości przedsiębiorstwa
  • wykonywanie dyspozycji środkami pieniężnymi
  • dokonywanie wstępnej kontroli:
  • zgodności operacji gospodarczych i finansowych z planem finansowym
  • kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących operacji gospodarczych i finansowych.

 

Dyrektor finansowy

 

Dyrektor finansowy to jedna z najważniejszych pozycji w przedsiębiorstwie. Osoba na tym stanowisku odpowiada za zarządzanie środkami finansowymi w firmie oraz fuzje i przejęcia.

Zanim dotrzesz na to stanowisko, będziesz musiał zdać egzaminy w zakresie polskich lub międzynarodowych kwalifikacji zawodowych, np.

  • ACCA
  • CIMA
  • biegły rewident (inaczej nazywany audytorem)

dyrektor finansowy

Odpowiedzialność księgowego

 

Zakres obowiązków księgowego jest zmienny w zależności od stanowiska, rodzaju branży, wielkości jednostki, struktury organizacyjnej i przyjętych w jednostce procedur. Przy jego rozpatrywaniu należy wziąć pod uwagę odpowiednie przepisy prawa.

Jednak, jeśli prowadzisz biuro rachunkowe, musisz pamiętać, że zgodnie z ustawą o ordynacji podatkowej to podatnik odpowiada za wszelkie błędy w rozliczeniach podatkowych. Co za tym idzie, jeśli księgowy popełni błąd, organy skarbowe do odpowiedzialności pociągną nie jego i nie biuro rachunkowe, tylko właściciela firmy (klienta), dla którego rozliczenia były nadzorowane.

Natomiast, jeśli księgowy pracuje w dziale księgowości, może on zostać pociągnięty do odpowiedzialności za swoje błędy wewnątrz organizacji np. w przypadku poważnych uchyleń może dojść do zwolnienia dyscyplinarnego. Jednocześnie, musimy pamiętać, że zazwyczaj odpowiedzialność za rachunki w przedsiębiorstwie ponosi kierownik działu, a nie bezpośrednio osoba, która prowadziła księgi rachunkowe w momencie wystąpienia błędu.

Istnieją przypadki, kiedy to specjalista ds. księgowych ponosi odpowiedzialność za swoje błędy. Dzieje się tak jednak wyłącznie wtedy, kiedy świadomie dopuści się zachowań sprzecznych z przepisami prawa na gruncie prowadzenia księgowości firmowej. Czyli kiedy dopuści się przestępstwa lub wykroczenia przeciwko przepisom ustawy.

księgi

Na przykład, jeśli:

  • księgowy celowo nie będzie prowadził ksiąg rachunkowych jednostki
  • w księgach i sprawozdaniu finansowym będzie podawał nierzetelne dane
  • nie będzie prowadził ksiąg rachunkowych lub podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów zgodnie z istniejącymi, aktualnymi przepisami ustawy o rachunkowości
  • nie sporządzi sprawozdania finansowego
  • sporządzi sprawozdanie finansowe niezgodnie z przepisami ustawy

Tego typu przestępstwa ze strony księgowego podlegają karze grzywny lub karze pozbawienia wolności do lat 2 albo obu tym karom jednocześnie.

sąd

 

Odpowiedzialność osób zajmujących stanowiska księgowe została określona we właściwych aktach prawnych, takich jak:

  • Ustawa o rachunkowości
  • Ordynacja podatkowa
  • Kodeks karny skarbowy
  • Kodeks pracy
  • Kodeks karny
  • Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych

 

Wymagania w pracy księgowego

 

Wymagania na stanowisku księgowego mogą być  bardzo różne, w zależności od rodzaju pracy i organizacji, w której chcesz się zatrudnić. Jedno jest jednak niezmienne. Wszystkie osoby chcące usługowo prowadzić księgi rachunkowe muszą zdobyć certyfikat księgowy albo zostać biegłymi rewidentami lub doradcami podatkowymi.

Aby zostać księgowym, musisz spełniać też kilka koniecznych wymogów:

  • posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych
  • brak karalności za określone przestępstwa
  • posiadanie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej

Dodatkowo, konieczne jest szerokie wykształcenie, a wiedza księgowego powinna być na bieżąco uzupełniana i aktualizowana. Od księgowego wymagane są często umiejętności związane z szybkim określaniem problemów i sprawnym ich rozwiązywaniem.

Niezbędne mogą okazać się też takie kompetencje, jak: efektywna organizacja pracy, rozsądne zarządzanie czasem, umiejętność radzenia sobie ze stresem, a także komunikatywność.

organizacja zadań

Jak zostać księgowym

 

Wspomniane powyżej predyspozycje i kompetencje miękkie nie wystarczą, jeśli nie zadbamy o odpowiednią edukację. Najlepiej, jeśli zaczniesz od kierunkowego wykształcenia średniego lub wyższego o profilu rachunkowym.

W przypadku planowania kariery w księgowości, najlepsze będą kierunki ekonomiczne i bankowe, np. finanse i rachunkowość, ekonomia lub zarządzanie. Możesz też wybrać się na studia podyplomowe połączone ze specjalizacją z zakresu finansów i księgowości.

A jeśli masz już wykształcenie wyższe i nie chcesz rozpoczynać kolejnych studiów lub po prostu zależy ci na poszerzeniu już posiadanej wiedzy, skorzystaj z kursów księgowych.

Pamiętaj jednak, że każda z powyższych możliwości musi zostać uzupełniona o konieczną praktykę księgową w wybranej jednostce rachunkowej. Bez niej nie będziesz mógł rozpocząć kariery w księgowości. Długość obowiązkowej praktyki zależy od wykształcenia.

Zgodnie z rozporządzeniem z 18 lipca 2002 roku w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych opisującym certyfikację zawodu księgowego, w przypadku osób z wykształceniem średnim należy udokumentować dwuletnią praktykę oraz zdać egzamin Ministra Finansów.

Natomiast osoby z wykształceniem wyższym (również podyplomowym) o kierunku specjalizacji księgowej muszą zaliczyć trzyletnią praktykę, unikając przy tym konieczności zdania wspomnianego egzaminu.

 

koniec studiów

Kurs na księgowego jako alternatywa i uzupełnienie studiów

 

Czy można zostać księgową bez studiów?

Kurs księgowości to doskonała alternatywa i uzupełnienie studiów wyższych. To bardzo dobry sposób edukacji dla tych, którzy w ogóle nie chcą zaczynać studiów lub wcześniej wybrali kierunek niezwiązany z rachunkowością, a teraz chcieliby rozpocząć pracę w tej branży.

W Internecie znajdziesz kursy księgowe na różnym poziomie zaawansowania. Są skierowane zarówno do specjalistów ds. księgowości, jak i osób początkujących.

Ukończenie kursu zajmie ci znacznie mniej czasu niż studia. Za jego pomocą zdobędziesz nie tylko wiedzę teoretyczną, ale też przećwiczysz umiejętności za pomocą praktycznych przykładów, ćwiczeń i testów wiedzy.

Kurs z rachunkowości lub finansów przygotuje Cię do egzaminu i rozpoczęcia pracy w księgowości. Na rynku znajdziesz kilka ciekawych pozycji, które odznaczają się programem ukierunkowanym stricte na księgowość, wraz z praktycznymi zadaniami.

Przykłady najlepszych kursów znajdziesz w naszym artykule pt. „Księgowość Studia – Najlepsze uczelnie i Kursy w 2023”.

biblioteka

Zarobki księgowego

 

Zastanawiając się nad tym, jaką ścieżkę kariery wybrać, warto jest zebrać informacje na temat zarobków. Zarówno w celu lepszego zaplanowania swojego rozwoju, ale też po to, żeby wiedzieć, jakie oczekiwania finansowe przedstawić potencjalnemu pracodawcy w trakcie procesu rekrutacyjnego.

Na jakie zarobki możesz liczyć w pracy w finansach? Wiele zależy od zajmowanego stanowiska.

Źródła podają, że na najniższym stanowisku w zawodzie księgowego, którym jest młodszy księgowy, można obecnie liczyć na wynagrodzenie w wysokości około 4 000 do maksymalnie 7 500 złotych brutto miesięcznie.

Pensja zazwyczaj rośnie wraz z pozycją w hierarchii firmy oraz z doświadczeniem. Samodzielny księgowy zarobi ok. 8 000 – 9 000 brutto. Główny księgowy może liczyć nawet na kilkanaście tysięcy miesięcznie. A dyrektor finansowy w dużej firmie może zarabiać nawet ponad 30 000 miesięcznie.

Zgodnie z danymi z portalu Wynagrodzenia.pl mediana wynagrodzeń księgowych wynosi 4820 zł brutto. Jak to wygląda w odniesieniu do konkretnych stanowisk w Warszawie i poza nią? Poniżej przedstawiamy szczegółowe dane (wyrażone w kwotach brutto).

Młodszy księgowy w dużej firmie w Warszawie może zarobić od 4 300 zł do 7 500 zł. W małej firmie w Warszawie – od 4 000 zł do 6 600 zł.

W pozostałych miastach Polski na tym stanowisku możesz zarobić w dużej firmie od 3 7000 zł do 6 500 zł. Natomiast w małej firmie pensja wynosi od 3 400 zł do 5 700 zł.

Samodzielny księgowy w dużej firmie w Warszawie zarabia od 8 700 zł do 12 000 zł. W małej firmie w stolicy wynagrodzenie wynosi od 7 400 zł do 10 000 zł.

Poza Warszawą samodzielny księgowy może liczyć na zarobki w wysokości od 7 700 zł do 10 500 zł w dużej firmie. W mniejszej jest to od 6 400 zł do 8 700 zł.

gotówka

Główny księgowy w dużej firmie w Warszawie zarobi od 18 500 zł do 24 000 zł. W małej – od 13 000 zł do 19 000 zł.

Z kolei poza stolicą, pracując w dużej firmie, główny księgowy może liczyć na zarobki w zakresie od 16 500 zł do 21 000 zł. W małej firmie pensja wynosi od 11 500 zł do 16 500 zł.

 

Dyrektor finansowy w dużej firmie w Warszawie zarobi prawdopodobnie najwięcej. Zarobki na tym stanowisku wahają się tam od 28 500 zł do 37 000 zł. W mniejszej firmie w stolicy może liczyć na wynagrodzenie w granicach od 19 500 zł do 24 000 zł.

W pozostałych miastach kraju pensja w zależności od wielkości firmy wynosi od 24 000 zł do 33 000 zł lub od 17 500 zł do 23 000 zł.

 

Stowarzyszenie księgowych

 

Wszystkie osoby zainteresowane pracą w księgowości może zaciekawić inicjatywa państwa w zakresie tej branży. W trosce o dobrą kondycję rachunkowości oraz jej rozwój, w 1907 roku powołano Stowarzyszenie Księgowych.

Stowarzyszenie zrzesza przedstawicieli branży finansowej. Jego głównymi zadaniami jest działanie na rzecz rozwijania talentów i kompetencji księgowych, a także monitorowanie sytuacji politycznej.

Stowarzyszenie czuwa też nad dostosowaniem się rzeszy aktywnych księgowych do zmieniających się przepisów prawnych oraz służy pomocą w tym zakresie.

szachy

 

Co więcej, Stowarzyszenie Księgowych jako cel wyznacza sobie przygotowanie specjalistów do spraw księgowości na współpracę międzynarodową oraz zachęcanie ich do przedsiębiorczej aktywności. Służyć ma do tego możliwość rozwoju młodych księgowych poprzez wymianę wiedzy i doświadczenia członków Stowarzyszenia.

Zawód księgowego to praca godna uwagi. Nie tylko ze względu na obiecujące zarobki i warunki pracy, ale również perspektywy na przyszłość, tak w Polsce, jak i poza granicami kraju.

Edukacja i systematyczny rozwój oraz nauka języków obcych, nawet już po rozpoczęciu kariery w tym zawodzie, może okazać się świetną inwestycją.

Dominika Sobieraj

Dominika Sobieraj

Dominika Sobieraj jest absolwentką Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Wyższej Szkoły Bankowej. Ukończyła prawo oraz filologię włoską w ramach Międzyobszarowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych i Społecznych, podczas których realizowała półroczny program na uniwersytecie w Genui. Następnie kontynuowała swoją edukację na kierunku Zarządzanie ze specjalnością marketingową, a także ukończyła studia podyplomowe z zakresu psychologii biznesu. Pracowała w cenionych kancelariach prawniczych w Poznaniu oraz w polsko-włoskich przedsiębiorstwach. Ma doświadczenie w pisaniu tekstów branżowych i publicystycznych z wielu dziedzin, tłumaczeniach pisemnych oraz symultanicznych. Prywatnie interesuje się między innymi dietetyką, biznesem, psychologią, fitnessem oraz trendami w branży beauty.
Udostępnij na Facebooku
Udostępnij na Twitterze
Udostępnij na Linkedin

Podobne artykuły