Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 1 półroczu 2024 r. zgłoszono 30435 osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy.
Jest to o 7,2% więcej niż w 1 półroczu 2023 r. Statystyki potwierdzają, że specjalista BHP to poszukiwany zawód, gdyż jego wiedza i umiejętności zapobiegają wypadkom.
Ten artykuł zawiera kompleksowy poradnik dla osób planujących karierę w BHP – od pierwszych kroków, przez różnice między stanowiskami, ścieżki edukacyjne, po obowiązki i zarobki w branży.
Spis treści:
ToggleJak Zostać Specjalistą ds. BHP – wymagania
Pracowników BHP zatrudnia się na stanowiska:
- inspektorów,
- starszych inspektorów,
- specjalistów,
- starszych specjalistów oraz głównych specjalistów ds. BHP.
Przeczytaj nasz wpis o tym jak znaleźć pracę, by znaleźć konkretne wskazówki, które mogą okazać się pomocne przy szukaniu pracy.
Według Dzienniku Ustaw, aby zostać bhpowcem należy spełnić następujące wymagania kwalifikacyjne:
- Inspektor – musi posiadać zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy,
- Starszy inspektor – musi posiadać zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 3-letni staż pracy w służbie BHP lub wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie BHP albo studia podyplomowe w zakresie BHP,
- Specjalista ds. BHP – musi posiadać wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie BHP albo studia podyplomowe w zakresie BHP oraz co najmniej 1 rok stażu pracy w służbie BHP,
- Starszy specjalista ds. BHP – musi posiadać wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie BHP albo studia podyplomowe w zakresie BHP oraz co najmniej 3-letni staż pracy w służbie BHP,
- Główny specjalista ds. BHP – musi posiadać wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie BHP albo studia podyplomowe w zakresie BHP oraz co najmniej 5-letni staż pracy w służbie BHP.
Osoby, które chcą pracować na stanowiskach związanych z BHP muszą także ukończyć specjalne szkolenie kształcące w tej dziedzinie. Dotyczą one zagrożen zawodowych, kontroli i oceny BHP, oceny ryzyka zawodowego czy ustalania przyczyn wypadków przy pracy. Poruszane są na nich także kwestie chorób zawodowych oraz przeprowadzania działań profilaktycznych.
Specjalista ds. BHP – studia
Ścieżka edukacyjna bhpowca powinna rozpocząć się już na etapie nauki w szkole średniej. Osoby dążące do kariery inspektora BHP powinny wybrać profil społeczny, techniczny lub przyrodniczy. Dobrze jest już wtedy zwracać uwagę na przedmioty takie jak biologia, chemia, fizyka oraz wiedza o społeczeństwie.
Choć szkoła średnia jest istotna, to jednak wykształcenie wyższe ma największe znaczenie. Studia wyższe stanowią fundament przygotowania zawodowego specjalisty BHP.
“W zawodzie specjalisty BHP istotne są zarówno predyspozycje humanistyczne, jak i podstawowa znajomość nauk ścisłych, w tym technicznych”.
Możemy przeczytać w miesięczniku ATEST.
Praca w sanepidzie – po jakich studiach?
Najpopularniejszymi kierunkami związanymi z BHP są:
- bezpieczeństwo i higiena pracy,
- inżynieria bezpieczeństwa i higieny pracy,
- zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy (studia podyplomowe),
Uczelnie oferują zarówno studia licencjackie, jak i magisterskie. Warto wybierać uczelnie posiadające akredytacje i silne zaplecze praktyczne. Takie studia umożliwią zdobycie rzeczywistych umiejętności zawodowych.
Bezpieczenstwo i higiena pracy – studia BHP
“BHP będzie odpowiednim wyborem dla osób, które interesują się zagadnieniami ochrony życia i zdrowia człowieka w jego środowisku pracy, czy monitorowaniem i kontrolą bezpieczeństwa i higieny pracy we wszystkich rodzajach przedsiębiorstw”.
Tak kierunek jest opisywany na stronie Akademii Humanitas.
Absolwent kierunku BHP:
- będzie posiadał wiedzę konieczną do prowadzenia bezpiecznej produkcji, bezpiecznego transportu, przemysłu oraz różnego rodzaju usług,
- będzie wyposażony w wiedzę i kompetencje przydatne w różnego typu organizacjach,
- pozyska umiejętności organizacyjne, a także wiedzę z zakresu prawa i ekonomii oraz bezpieczeństwa, ekologii i ergonomii pracy,
- uzyska wiedzę i umiejętności służące do ochrony życia i zdrowia człowieka w jego miejscu pracy,
- będzie posiadał przygotowanie do realizacji procedur zarządzania bezpieczeństwem pracy w przedsiębiorstwach produkcyjnych,
- stanie się ekspertem z dziedziny zasad i procedur ochrony pracy obowiązujących w Polsce, Unii Europejskiej i globalnie.
Inżynieria Bezpieczenstwa i Higieny Pracy – studia BHP
Na stronie internetowej Politechniki Łódzkiej przeczytamy, że:
“Studenci w ramach programu studiów zdobywają wiedzę oraz umiejętności z zakresu analiz ryzyka zawodowego, projektowania i monitorowania technicznych warunków pracy czy okoliczności wypadków przy pracy”.
Studenci w ramach programu studiów zdobywają wiedzę oraz umiejętności z zakresu czynników zagrożeń, środków bezpieczeństwa i ochrony czy oceny ryzyka zawodowego. Absolwenci będą potrafili projektować oraz monitorować stan warunków pracy. Studenci uzyskają wiedzę na temat kultury bhp, awarii przemysłowych czy wypadków przy pracy.
Jeżeli masz już ukonczone studia niepowiązane bezpośrednio z bezpieczenstwem i higieną pracy, studia podyplomowe BHP pomogą Ci w zdobyciu potrzebnych kwalifikacji. Możesz także skorzystać ze szkolen online, które są dostępne w Krajowym Centrum Edukacyjnym. To również pomoże Ci we wzbogaceniu swojej wiedzy.
Zarządzanie bezpieczenstwem i higieną pracy (studia podyplomowe) – studia BHP
Studia na tym kierunku mają na celu wzbogacić wiedzę z zakresu problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwach i regulacji prawnych dotyczących BHP. Studenci zapoznają się z zasadami zarządzania bezpieczeństwem pracy.
Uczą się samodzielnej oceny i analizy ryzyka zawodowego oraz pozwolają zdobyć praktyczną wiedzę potrzebną do samodzielnego podejmowania działań organizacyjnych w zakresie BHP.
Przygotowują do pełnienia funkcji:
- starszego inspektora ds. BHP,
- specjalisty ds. BHP po co najmniej 1 roku stażu pracy w służbie BHP,
- starszego specjalisty ds. BHP po co najmniej 3-letnim stażu pracy w służbie BHP,
- głównego specjalisty ds. BHP po co najmniej 5-letnim staż pracy w służbie BHP
Specjalista ds. BHP – obowiązki
Specjalista ds. BHP pełni kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników w miejscu pracy. W swojej pracy jako bhpowiec przekonałam się, że obowiązki specjalisty ds. BHP są bardzo rozbudowane i wymagają kompleksowego podejścia do zarządzania ryzykiem zawodowym.
Specjalista ds. BHP – podstawowe zadania
Przede wszystkim, inspektor BHP musi na bieżąco kontrolować warunki pracy we wszystkich działach firmy.
Oznacza to:
- regularne przeprowadzanie dokładnych inspekcji stanowisk roboczych,
- sprawdzanie stanu wyposażenia,
- Sprawdzanie stanu maszyn i narzędzi,
- ocena potencjalnych zagrożeń.
Kontrole te wymagają wnikliwej obserwacji, umiejętności analitycznego myślenia oraz dogłębnej wiedzy technicznej.
Pracownik BHP – obszary pracy
Bardzo ważnym obszarem pracy specjalisty BHP jest identyfikacja i ocena ryzyka zawodowego. Polega to na szczegółowej analizie wszystkich procesów zachodzących w firmie pod kątem możliwych zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników.
Specjalista musi precyzyjnie zdefiniować potencjalne niebezpieczeństwa, oszacować prawdopodobieństwo ich wystąpienia oraz zaproponować konkretne działania, które miałyby zminimalizować ryzyko.
Dokumentacja
Dokumentacja stanowi kolejny kluczowy element pracy specjalisty BHP. Oznacza to prowadzenie szczegółowych rejestrów wypadków, chorób zawodowych, przeprowadzonych szkoleń, instrukcji stanowiskowych oraz wszystkich innych dokumentów związanych z bezpieczeństwem pracy.
Dokumenty te muszą być przygotowane niezwykle starannie, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz być na bieżąco aktualizowane.
Szkolenia
Szkolenia pracownicze to fundamentalny obowiązek specjalisty BHP. Przygotowuje on i prowadzi szkolenia wstępne i okresowe z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy dla wszystkich pracowników firmy.
Szkolenia nie są tylko formalnością – ich celem jest praktyczne przekazanie wiedzy o zagrożeniach, o tym jak ich unikać oraz o tym, jak się zachować w sytuacji kryzysowej. Specjalista musi umieć w przystępny sposób komunikować złożone zagadnienia techniczne.
Współpraca z innymi działami
Wiem, że współpraca z przełożonymi i działem personalnym jest nieodzownym elementem pracy specjalisty BHP. Bhpowiec uczestniczy w przygotowaniu procedur bezpieczeństwa, opiniuje zakup nowego sprzętu i wyposażenia ochronnego, dorаdza w zakresie doboru odpowiednich środków ochrony indywidualnej.
Często jest również konsultantem podczas rekrutacji pracowników na stanowiska wymagające szczególnych kwalifikacji BHP.
Bezpieczenstwo w pracy a Inspektor BHP
Specjalista BHP pełni także kluczową rolę w sytuacjach wypadkowych. Jego obowiązkiem jest bezzwłoczne przeprowadzenie postępowania powypadkowego, szczegółowe wyjaśnienie okoliczności zdarzenia. Musi sporządzić raport oraz zaproponować działania zapobiegawcze.
Wymaga to nie tylko wiedzy technicznej, ale również umiejętności interpersonalnych do prowadzenia rozmów z poszkodowanymi. Monitoring zgodności z przepisami to kolejny istotny obszar odpowiedzialności.
Specjalista BHP musi na bieżąco śledzić zmiany w przepisach prawa pracy, rozporządzeniach dotyczących bezpieczeństwa oraz normach branżowych. Oznacza to konieczność ciągłego dokształcania się, uczestnictwa w szkoleniach, konferencjach oraz śledzenia najnowszych trendów w dziedzinie bezpieczeństwa pracy.
Sytuacje kryzysowe
Przygotowanie do sytuacji kryzysowych jest również bardzo ważnym zadaniem. Specjalista BHP opracowuje procedury postępowania na wypadek pożaru, awarii, wycieku substancji niebezpiecznych czy innych zagrożeń. Często organizuje i prowadzi symulacje oraz ćwiczenia ewakuacyjne, ucząc pracowników praktycznych umiejętności ratunkowych.
Raporty
Inspektor BHP zajmuje się też sporządzaniem raportów. Technik BHP prezentuje statystyki wypadkowości, proponuje rozwiązania poprawiające bezpieczeństwo, wylicza koszty potencjalnych zaniedbań bhp. Jego raporty są kluczowe dla podejmowania strategicznych decyzji dotyczących bezpieczeństwa w organizacji.
Ile zarabia bhpowiec?
Zarobki specjalisty ds. BHP to złożona kwestia uzależniona od wielu czynników rynkowych i indywidualnych umiejętności. Kluczową rolę w zarobkach technika BHP odgrywa branża, w której się pracuje. Praca w przemyśle ciężkim, energetyce, górnictwie czy sektorze chemicznym wiąże się z wyższymi stawki dla pracowników BHP. Jest tak ze względu na podwyższone ryzyko zawodowe i skomplikowane procedury bezpieczeństwa.
Na portalu Wynagrodzenia.pl przeczytamy, że:
“Miesięczne wynagrodzenie całkowite (mediana) na tym stanowisku wynosi 6 580 PLN brutto. Co drugi specjalista ds. BHP otrzymuje pensję od 5 500 PLN do 8 070 PLN”.
Rynek oferuje także alternatywne formy zatrudnienia dla bhpowców. Wielu specjalistów BHP prowadzi własną działalność gospodarczą i świadczą usługi konsultingowe dla firm. Takie rozwiązanie pozwala na znacznie wyższe zarobki, choć wymaga większego zaangażowania i umiejętności pozyskiwania klientów, a także samodzielności.
Lokalizacja również odgrywa istotną rolę w kształtowaniu wynagrodzeń. Duże aglomeracje miejskie, takie jak Warszawa, Kraków czy Wrocław, oferują wyższe stawki niż mniejsze miejscowości. Specjaliści BHP zatrudnieni w międzynarodowych korporacjach mogą liczyć na jeszcze bardziej atrakcyjne warunki finansowe.
Stanowisko BHP a rozwój
Perspektywy zawodowe specjalistów BHP są bardzo obiecujące. Można awansować na stanowiska kierownicze, zostać trenerem, audytorem lub konsultantem. Jestem przekonany, że ciągłe podnoszenie kwalifikacji, śledzenie zmian prawnych oraz zdobywanie nowych umiejętności pozwalają na ciągły wzrost wartości na rynku pracy.
Badania efektywności kształcenia na studiach podyplomowych z zakresu BHP pokazują, że:
“Pracodawcy, oprócz wiedzy i umiejętności zawodowych, oczekują od specjalistów BHP dodatkowych umiejętności z obszaru kompetencji społecznych”.
Specjalista ds. BHP – podsumowanie
Zostanie specjalistą ds. BHP wymaga ukończenia studiów wyższych z zakresu bezpieczeństwa pracy lub kierunków technicznych ze specjalistycznymi uprawnieniami. Ze względu na dużą odpowiedzialność, bardzo istotne jest zdobycie certyfikatów, odbycie szkoleń i poznanie aktualnych przepisów prawa pracy.
Praca specjalisty BHP wymaga nie tylko wiedzy technicznej, ale też umiejętności interpersonalnych, komunikacyjnych, analitycznych i ciągłej gotowości do działania. Oczywiście, nie jest to łatwe zadanie.
Jednak jestem pewien, że z odpowiednim przygotowaniem praca, w której dba się o bezpieczenstwo ludzi może przynosić ogromną satysfakcję. Wzięcie udziału w certyfikowanym kursie BHP online może być pierwszym krokiem na twojej drodze do zostania specjalistą ds. BHP.
Jeśli interesuje Cię temat BHP, przeczytaj nasz artykuł o 10 podstawowych zasad BHP.